Dieter Braun: Świat mórz i oceanów

Kropka, Warszawa 2022.

Pod wodą

Jest to publikacja edukacyjna i przeznaczona dla młodych czytelników, którzy samodzielnie mogą odkrywać tajniki morskich i oceanicznych głębin. Dieter Braun trafi do wyobraźni nie tylko dzieci: jest w stanie zaintrygować podawanymi wiadomościami, a na pewno nikogo nie zmęczy: stawia bowiem na drobne, acz przesycone treścią akapity. Wybiera rozwiązania sprawdzone: zapewnia dzieciom możliwość uniknięcia "nudnej" linearnej lektury, dokonywanie samodzielnych wyborów - ale też zestaw wartościowych ciekawostek, które zapraszają do dalszego odkrywania podwodnych głębin. Oczywiście sięga autor po przekonujące porównania - między innymi wprowadza słonie jako jednostkę porównawczą, żeby pokazać wielkość oceanicznych gigantów - to na pewno zaintryguje maluchy. "Świat mórz i oceanów" to tom ambitny, w sam raz dla odkrywców i dzieci, które lubią dowiadywać się czegoś nowego. Nie jest to na pewno książka dla kilkulatków (chociaż wspólna z rodzicami lektura mogłaby się tu sprawdzić), to propozycja dla uczniów, dzieci samodzielnie czytających i głodnych wiedzy.

Dieter Braun stawia na fakty i ciekawostki o podwodnym świecie. Udaje mu się między innymi naświetlić różnice między znaczeniami poszczególnych nazw (tak, żeby, na przykład, dzieciom nie myliły się morza i oceany). Wybiera podstawowe informacje - najważniejsze i najbardziej zapadające w pamięć. Każdą rozkładówkę traktuje jako osobny temat, miejsce na zaprezentowanie albo morskich zwierząt, albo - niezwykłości i "rekordów". Sięga po stworzenia "naj" i po międzygatunkowe symbiozy, opowiada o mechanizmach działania ławicy i o zanieczyszczeniu wód. Opowiada o tym, co fascynuje nie tylko naukowców: może między innymi przypomnieć o stworzeniach, które wykształciły umiejętności funkcjonowania w największych głębinach - ale znajduje też trochę miejsca na omówienie wodnych sportów i zachęcanie do aktywności fizycznej, albo przynajmniej do zainteresowania się odmianami surfingu. Każdy może więc znaleźć coś dla siebie: mali ekolodzy, fani zwierzęcych historii lub amatorzy ciekawego spędzania wolnego czasu. Ba, nawet o zawodach związanych z wielką wodą Dieter Braun pisze: przypomina, na jaką karierę można się zdecydować, jeśli chce się spędzić życie na statku. Wielkie wycieczkowce to kolejny motyw, który zadziała mocno na wyobraźnię dzieci. "Świat mórz i oceanów" to świetna propozycja, która rozwija i poucza. Autor decyduje się na krótkie, akapitowe komentarze, w których zawiera jak najwięcej ciekawostek i informacji przyciągających do lektury. Ponadto proponuje ilustracje utrzymane w stonowanej kolorystyce - dominują tu różne odcienie zgaszonego niebieskiego - rezygnuje autor z bajkowości na rzecz jak największej dosłowności, uświadamiania odbiorcom, jak wyglądają stworzenia, które trudno jest obejrzeć w naturalnych warunkach. Nie ma tu wiele słów, więc nawet nie do końca wprawione w czytaniu dzieci nie będą miały problemu, żeby przyswoić sobie treści z tej książki (problematyczne może być czasem drukowanie czarnego tekstu na niebieskim tle - książka wymaga dobrego światła). Zamiast bajki - wiedza, która pozwoli pokochać podwodny świat i stanie się początkiem wielkiej przygody.