Katarzyna Jasiołek: Hanna Lachert. Wygoda ważniejsza niż piękno

Marginesy, Warszawa 2022.

Krzesła

Katarzyna Jasiołek wpisuje się w serię Marginesów dotyczącą designu i wystroju wnętrz z przeszłości - a także w cykl biografii. "Hanna Lachert. Wygoda ważniejsza niż piękno" to publikacja ocalająca nazwisko projektantki i uświadamiająca odbiorcom, jak ważne jest przyjrzenie się potrzebom zwykłych ludzi. Meble, które proponowała Hanna Lachert, do dzisiaj mogą być przez czytelników książki kojarzone - z reguły wiązane ze stylem retro i z pozostałościami po PRL-u, ale też wracają do łask za sprawą mód. Zanim jednak Katarzyna Jasiołek przejdzie do pokazywania konkretnych prac, zajmie się przedstawianiem życiorysu, a raczej żmudnym odtwarzaniem go z fragmentów i rozmów z bohaterką tomu - bo udało jej się przeprowadzić wywiady z samą zainteresowaną. We wstępie autorka uprzedza, że książka będzie subiektywna i tworzona z detali, nie uda się odtworzyć encyklopedycznego życiorysu - i też Jasiołek do tego nie zmierza. Woli postawić na narrację potoczystą i ciekawą z perspektywy zwyczajnych odbiorców, wypełnianą opowieściami z epoki. "Hanna Lachert. Wygoda ważniejsza niż piękno" to książka udana. Stopniowo wprowadza czytelników w dokonania bohaterki książki - uwzględnia komplikacje związane z zawodem, zwłaszcza problemy lokalowe i konieczność pokonywania rynkowych trudności. Hanna Lachert należy do osób energicznych i twórczych, nie poddaje się w wyniku przeciwności losu, zawsze znajduje wyjścia z każdej skomplikowanej sytuacji - dzięki temu w opowieści sporo się będzie działo. Katarzyna Jasiołek umiejętnie wykorzystuje fragmenty wywiadów, wypowiedzi bezpośrednie, dzięki którym odbiorcom łatwiej będzie zrozumieć podejmowane decyzje. Sporo tu sięgania do prywatności bohaterki - Katarzyna Jasiołek bardzo lubi młodą Hannę, odnotowuje jej życiowe doświadczenia i drobiazgi składające się na codzienność - dzięki temu portret wypada bardziej barwnie i łatwiej będzie zaprzyjaźnić się z prezentowaną postacią jeszcze zanim autorka przejdzie do oceniania jej pracy. Sympatię do bohaterki tomu budzi między innymi fakt, że należy ona do niespokojnych duchów, często robi coś wbrew zdrowemu rozsądkowi, spełnia poszczególne zachcianki, działa impulsywnie i nie zastanawia się nad konsekwencjami - nawet w czasach drugiej wojny światowej może realizować śmiałe marzenia. Takie epizody w egzystencji Hanny Lachert sprawiają, że tom "Wygoda ważniejsza niż piękno" będzie przyciągał i nastrajał pozytywnie do lektury.

Połowa książki zostaje na opracowanie dokonań zawodowych. Hanna Lachert wpisuje się w nurt działań powiązanych ze wzornictwem użytkowym, ale zastanawia się, dlaczego propozycje wprowadzane na konkursy i przeglądy nie trafiają później do masowej produkcji. Opowiada Katarzyna Jasiołek między innymi o wyzwaniach i o niedoborach na rynku. O tym, jak dostępne materiały wpływały na kształt przedmiotów codziennego użytku. Jest to nie tylko opowieść życiorysowa, ale też książka o meblach i wnętrzach z czasów PRL-u. Dzięki ogromnej liczbie zdjęć odbiorcy będą mogli się przekonać, o jakich projektach mowa - i docenić ich ponadczasowe kształty. "Hanna Lachert. Wygoda ważniejsza niż piękno" to ciekawy tom nie tylko dla zainteresowanych wzornictwem użytkowym i projektowaniem wnętrz - autorce udało się uchwycić specyfikę czasów PRL-u.