Barbara Gawryluk, Paweł Skawiński: Tatry. Przewodnik dla dużych i małych

Wydawnictwo Literackie, Kraków 2021.

W górach

Jest to publikacja absolutnie obowiązkowa dla wszystkich, którzy kochają Tatry, przewodniki literackie i mądre lektury nie tylko dla najmłodszych. Barbara Gawryluk i Paweł Skawiński przedstawiają czytelnikom polskie Tatry w ogromnej i pięknie wydanej książce "Tatry. Przewodnik dla dużych i małych". Mnóstwo tu danych pozwalających dowiedzieć się czegoś o górach, równie wiele rozdziałów do przyjemnego czytania. Tematy związane z górskimi szlakami zostały tu podzielone na kolejne rozkładówki: autorzy przybliżają między innymi kwestie związane z pogodą, ubieraniem się na wyjście w góry, ze zwierzętami. Zabiorą odbiorców na szczyty i w doliny, do kuchni (zwłaszcza z uwagi na sery owcze), do schronisk. Przedstawią niedźwiedzie, kozice, świstaki i dziką przyrodę, opowiedzą o lawinach i o góralach. Jeden temat rozciąga się przeważnie na cztery duże strony, co oznacza, że zostanie przedstawiony bardziej szczegółowo, nie tylko zasygnalizowany. I to cieszy: odbiorców traktuje się tutaj poważnie, Barbara Gawryluk i Paweł Skawiński nie zamierzają tworzyć kioskowej publikacji, w której narracja sprowadza się do podpisów pod zdjęciami. Tutaj zresztą zamiast zdjęć są wspaniałe ilustracje Adama Pękalskiego, które bardzo pasują do całości i pokazują dbałość o odbiorców. Wielkim atutem jest wprowadzenie postaci narratora: Paweł Skawiński to były wieloletni dyrektor Tatrzańskiego Parku Narodowego, który może podzielić się swoimi historiami i doświadczeniami - ale w obrębie książki powraca jako kreskówkowa postać, która opowiada o wydarzeniach z własnej perspektywy, a czasem wprowadza też emocjonalne komentarze. To rozwiązanie znakomite: pozwala odrobinę rozbić wywody, sprawia, że nie ma wrażenia zarzucania odbiorców nadmiarem tekstu i budzi ciekawość (Paweł Skawiński w swojej bajkowej wersji zdradza rozmaite sekrety, warto go posłuchać). Informacji jest tu mnóstwo, ale wszystkie zostały przedstawione w najlepszej możliwej wersji. Czyta się te teksty bardzo dobrze: są odpowiednio wyważone, tak, żeby zaintrygować dzieci i żeby przedstawiane wiadomości zapadły im w pamięć (liczy się to zwłaszcza w przypadku pisania o bezpieczeństwie w górach: zachowania na szlakach, wobec dzikich zwierząt, w kwestiach pogodowych czy ze względu na TOPR). Autorzy liczą na to, że mali odbiorcy wyrosną na świadomych turystów, a na razie - jeśli zdarzy im się trafić z rodzicami w góry, dopilnują, żeby przestrzegać zasad. "Tatry. Przewodnik dla dużych i małych" to książka naprawdę urzekająca. Śledzi się z przyjemnością kolejne rozdziały: nawet jeśli ktoś orientuje się w przedstawianych tematach. Udana narracja (zarówno ta tekstowa jak i obrazkowa) w zestawieniu z dowcipem to coś, co skusi odbiorców w różnym wieku. Ta książka nie tylko przybliża specyfikę polskich Tatr. Pozwala odbyć podróż bez wychodzenia z domu: podsuwa pomysł na rodzinną wycieczkę i przy okazji wychowuje. Jeśli ktoś nie ma ochoty na wyjazd, może po prostu dzięki czytaniu poznać góry i dowiedzieć się czegoś. Przydałyby się takie publikacje o innych zakątkach Polski - to idealna lektura edukacyjna, która bardzo cieszy.