Nasza Księgarnia, Warszawa 2019.
Nauka dla dzieci
Książka o tym, że "Cały świat jest cudem" dla małych czytelników będzie lekturą-wyzwaniem. W odróżnieniu od typowych publikacji masowych dla szerokiego grona odbiorców, Iris Gottlieb nie zamierza infantylizować treści i częstować dzieci tym, co doskonale wiedzą (albo czego mogą się dowiedzieć bardzo łatwo z dostępnych im źródeł). Wybiera natomiast przegląd wiadomości, które pojawiają się w programie nauczania wyższych klas. Nie znaczy to, że będzie dzieci zanudzać. Raczej zafascynuje je dostępem do informacji "tajemnych", zaoferuje ciekawostki niedostepne zazwyczaj i zróżnicowane. Owszem, narracja tomu "Cały świat jest cudem" należy do trudnych i nawet wybór "lekkiej" czcionki (z niewiadomych przyczyn całość złożona jest wersalikami, co trochę utrudnia cieszenie się lekturą, ale być może pozwoli śledzić tekst nawet tym dzieciom, które dopiero nauczyły się czytać) tu nie pomaga - a jednak zawartość publikacji wynagrodzi wysiłki. Iris Gottlieb przede wszystkim chce podsuwać najmłodszym czytelnikom podstawy wiedzy - z różnych dziedzin. Zajmie się biologią, ale i geologią, nawiąże do fizyki i zaintryguje rozmaitymi klasyfikacjami. Nie ma w tym dążenia do ukazania całokształtu wiedzy, ale stopień fachowości wyjaśnień może zadziwiać. Gottlieb wykorzystuje to, że dzieci chłoną wiedzę i są ciekawe świata, zapewnia im podstawy wiadomości - ale podstawy naukowe. Rezygnuje przy tym z oczywistości, bo nie chce odstraszać maluchów czymś, co same mogą odkrywać. Pokazuje im za to narzędzia, które mogą się przydać w śledzeniu zjawisk charakterystycznych dla cudownego świata.
Książka podzielona została na części tematyczne i za każdym razem Gottlieb wychodzi od najważniejszych definicji czy zestawień. Podpowiada, jak w ogóle podchodzić do tematu, jak zabrać się za jego analizowanie. Jest w stanie przekonać dzieci do sensowności konkretnych badań, ale też - sugeruje, jak porządkować dane. To dobry punkt wyjścia do dalszych prac, maluchy przyzwyczają się do specyficznego języka i do postaw badawczych. Tego rodzaju wiadomości nie spotyka się w popularnonaukowych książkach dla najmłodszych. Można się zastanawiać, czy Iris Gottlieb nie za wysoko stawia poprzeczkę dzieciom - ale w końcu mniej ambitni uczniowie nie muszą do tej książki sięgać, publikacja przeznaczona jest dla tych odbiorców, którzy lubią wiedzieć i nie zadowalają się tym, co oferują im rodzice albo proste książeczki. Wysoki stopień wyspecjalizowania nie odrzuca: Iris Gottlieb o najtrudniejszych kwestiach potrafi pisać z humorem i przedstawia czytelnikom wiadomości bardzo przystępnie. Jeśli bywa ciężko - to tylko dlatego, że nikt nie jest przyzwyczajony do podawania młodym odbiorcom wiedzy w takiej formie.
Jest tom "Cały świat jest cudem" pewną odpowiedzią na mody na lektury edukacyjne. Dzisiaj chętniej wydaje się książki, które dostarczają wiedzy i pełnią pozarozrywkowe funkcje. Jeśli jednak aspekt edukacyjny nie zostanie dobrze przemyślany, książka nie przekonuje odbiorców i przepada na rynku. Iris Gottlieb może się na tym rynku utrzymać całkiem długo z prostego powodu: trafia w niszę. Pisze tom dla dzieci, które nigdzie indziej nie znajdą tak ambitnego wywodu. Dla tych, które we własnym zakresie poszerzają wiedzę i lubią odkrywać, co dzieje się wokół nich. Jest ta publikacja lekturą nietypową: jeśli ktoś nastawia się na zbiór efektownych ciekawostek, szybko się zmęczy, ale jeśli ktoś chce uzyskać wyższe wtajemniczenie w ramach odkryć naukowych i pracy badaczy - tutaj znajdzie coś dla siebie. Nasza Księgarnia tą pozycją przełamuje rytm wydawniczy: i nie będzie tego żałować. Ukłonem w stronę dotychczasowych mód i wydawnictw dla najmłodszych będzie tu oprawa graficzna, w tym - "przekręcanie" stron, tak, żeby czytanie książki nie wiązało się wyłącznie z prostym przewracaniem kartek. Trzeba się będzie trochę nagimnastykować, żeby odkryć wszystkie treści z tomu.
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz