Joanna Jagiełło, Jarosław Kaczmarek: Napastnicy. Snajperzy, dryblerzy, szaleńcy

Egmont, Warszawa 2017.

Boiskowe sukcesy

Seria biografii piłkarzy w Egmoncie rozrasta się w innych niż pierwotnie zakładane kierunkach, ale oznacza to, że mali kibice mogą zdobywać wiedzę z różnych okołopiłkarskich opowieści. „Napastnicy. Snajperzy, dryblerzy, szaleńcy” to tomik przygotowany przez Joannę Jagiełło i Jarosława Kaczmarka. Składa się z dwóch części. Najpierw Kaczmarek przedstawia historię pozycji: pokazuje, jak zmieniało się podejście trenerów do roli napastnika, kto grał przełomowymi ustawieniami, jakie są zalety i wady przesuwania napastników do defensywy i czym jest futbol totalny. To wiadomości, które pozwolą dzieciom zrozumieć decyzje trenerskie lub ocenić rozwiązania stosowane przez wybraną drużynę, informacje przydatne w lekcjach futbolu, ale też z perspektywy fana piłki nożnej. Jarosław Kaczmarek podaje konkretne przykłady, więc cały ten teoretyczny wstęp wypada nieźle, czyta się go dobrze i łatwiej potem zająć się wybranymi minibiografiami.

Te tworzy Joanna Jagiełło – i w odróżnieniu od dziennikarzy sportowych, najbardziej zbliża się stylistyką do pierwszych biografii Żółtowskiej-Darskiej. Wie, jak pisać zajmująco dla dzieci i na co kłaść nacisk przy omawianiu kolejnych sylwetek. Nie zanudza analizami meczy, choćby i najbardziej przełomowych – wie, że nie zawsze udaje się w ten sposób oddać boiskowe emocje, a zresztą ma ograniczoną ilość miejsca, musi je więc sensownie zagospodarować.

W biografiach kolejnych napastników interesuje ją najpierw sam początek drogi do kariery i wielkiej sławy. Sprawdza, kto został wyłowiony jako młody talent przez trenerów, a kto musiał do siebie przekonywać różne kluby, kto szybko się usamodzielnił, a komu było ciężko rozstawać się z rodzicami. Przedstawia pierwsze sukcesy, ale też pierwsze rozczarowania lub konflikty na boisku. Przy okazji może wytłumaczyć, jakie gesty i zachowania nie są w piłce nożnej tolerowane, a także – co można przekazać „cieszynką” po zdobyciu gola. Czasami przekazuje definicje czy pojęcia z języka komentatorów. Najbardziej jednak interesują ją sami piłkarze, ich ambicje, nadzieje, to, co czyni ich wyjątkowymi. Wprowadza zaledwie kilku napastników z różnych drużyn (a część doczekała się już swoich „pełnych” książkowych opisów – ale autorka nie powiela akcentów z gotowych opracowań).

Zajmowanie się biografiami piłkarzy to z jednej strony próba zwrócenia uwagi na fakt, że tylko ciężką pracą i determinacją można coś osiągnąć (czasami dochodzi do tego kwestia odpowiedniej diety, innym razem fachowej pomocy psychologicznej, wsparcia bliskich czy zewnętrznych okoliczności). Z drugiej strony sami piłkarze bywają wzorami do naśladowania (nie jedzą „śmieciowych” potraw, nie imprezują, gdy czeka ich ważny mecz, wyciągają wnioski ze swoich błędów i uczą się przyjmować porażki). Odpowiednie treści zostaną w tomie zaakcentowane, nawet przez podkreślenia czcionką – ale Joanna Jagiełło pisze tak, żeby dzieci z przykładów sportowców wyciągały wnioski dla siebie. Poza literackimi portretami są tu jeszcze, jak w całej serii, kolorowe strony, tym razem wskazujące kolejnych bohaterów piłkarskiej historii, zdjęcia z meczy i informacyjne komentarze. Do tego Andrzej Juskowiak ocenia wybranych do tomu piłkarzy z boiskowej perspektywy. Tomik „Napastnicy. Snajperzy, dryblerzy, szaleńcy” to publikacja dla małych fanów piłki nożnej niezbędna – jak niemal wszystkie w serii – a za sprawą sportu może przekonać najmłodszych do spędzania czasu z książką.