Agata Widzowska: Galopem do gwiazd

Dreams, Rzeszów 2016.

Rozstanie

Nikt już po dwóch tomikach nie ma wątpliwości, że Szogun, „koń na receptę” z Dąbrówki, to zwierzę wyjątkowe. W literackim pożegnaniu z tym miejscem jeszcze raz będzie mógł udowodnić swoją niezwykłość, nie pozostawia też wątpliwości co do ostatecznego rozstania. Agata Widzowska wybiera baśniowe sceny i elementy magii, pozwalając zwierzęciu na trwałe zapisać się w pamięci tych, którzy się nim opiekowali. Nie tylko nastolatkom, które w Dąbrówce spędzają kolejne już wakacje, ale również ekipie filmowej i mieszkańcom miejscowości, biorących udział w festynie na zakończenie wakacji.

Tym razem Agata Widzowska zrezygnowała z szyfrowanych wiadomości wysyłanych ludziom przez zwierzęta w sposób bezpośredni (to znaczy króliki nie układają napisów, nikt też nie wykonuje malowideł na ścianach). Tym razem informacje są subtelniejsze (i od razu ciekawsze przez odejście od kreskówkowej bajkowości). Konie muszą się bardziej wysilić, jeśli chcą komunikować się z mało pojętnymi ludźmi. A do przekazania mają poważne wieści, nie wolno ich ignorować. Widzowska robi, co może, żeby uciec od infantylności w ramach porozumienia ludzi i zwierząt, do tego stopnia, że sprawy międzyludzkie praktycznie odrzuca. Teraz uwaga wszystkich skupia się na koniach. Żeby jeszcze ubarwić lokalne atrakcje, autorka wprowadza motyw „wielkiego świata”. Do Dąbrówki przyjeżdża ekipa filmowa, by nakręcić dokument o Szogunie i innych koniach. Obecnością kamer nie peszy bohaterek tomiku, wszyscy czują się bardzo naturalnie i ma się nawet wrażenie, że to dla nich codzienność. Filmowcy działają dosyć przypadkowo, brakuje im spójnej koncepcji zdjęć – ale i tak o ich kształcie zadecyduje Szogun. Widzowska starannie planuje przypadki, tak, że już w ramach fabuły przypadkami nie są.

Jeśli wcześniej wśród małych letników z Dąbrówki działo się wiele w sferze uczuciowej, teraz autorka nie chce im otwierać żadnych nowych przygód czy relacji. Bohaterki dowiedziały się między innymi, że serce nie sługa, przekonały się też o terapeutycznym działaniu koni na dzieci z wrodzonymi chorobami. Teraz do zestawu schorzeń dochodzi autyzm: dość krótko i ogólnikowo charakteryzowany, ale też autorka nie czuje już potrzeby drobiazgowego analizowania różnych przypadłości. Jagoda przecież już wie, że nie wszystko układa się po myśli dzieci i ich rodziców, a szczęście miewa różne kształty i bywa nieoczywiste dla postronnych. Mniej tu również informacji o pielęgnacji koni czy o porządkowaniu boksów – ten tomik jest czystą kontynuacją przygód Szoguna, a nie samodzielną historią.

Z jednej strony Agata Widzowska daje do zrozumienia odbiorcom, że traktuje ich poważniej – odrzuca naiwne pomysły, skupia się na tajemniczości i realizuje jeden z najtrudniejszych tematów. Z drugiej strony jednak znów zasypuje historię słabiutkimi rymowankami, które rzekomo podobają się koniom. Idea czytania zwierzętom (i to, że każde ma ulubioną lekturę), jest ładna i pasuje do wakacyjnej fabuły. Ale już fakt, że po wielu wierszykach, które nadają się tylko do tomików dla kilkulatków, a i to od biedy, narratorka pyta o to, czy się podobały – ze wskazaniem na entuzjastyczną ocenę („fajny, prawda?”) to nienajlepsze rozwiązanie. Widzowska rymuje bardzo niestarannie, nie szuka ucieczki od współbrzmień częstochowskich, nie jest w tych rymach naturalna – i powinna zrezygnować z mowy wiązanej albo doszlifować warsztat – żeby nie brzmieć po prostu grafomańsko. „Galopem do gwiazd” to ostatnia część przygód Szoguna. Agata Widzowska żegna się z Dąbrówką, ale może mieć satysfakcję z tego, że czegoś swoich odbiorców nauczyła, dostarczając im przy okazji baśniowej rozrywki. Proponuje powieść dla dzieci i wpisuje swoje książki w modę na końskie historie. Nie oferuje przez to nic oryginalnego, ale zapewnia najmłodszym zabawę.