Andrés Iniesta, Marcos López, Ramón Besa: Andrés Iniesta. Artysta futbolu. Gra mojego życia

SQN, Kraków 2016.

Na boisku

„Artysta futbolu” to książka, w której Andrés Iniesta dzieli się z kibicami swoją historią przy pomocy dwóch ghostów-dziennikarzy – Marcos López i Ramón Besa są wpisani jako współautorzy tomu, ale to piłkarz decyduje o kształcie publikacji i chce mieć wpływ na każdy jej element, zresztą tłumaczy to we wstępie. Lektura pokazuje, że opowieść z autobiografii łatwo zamienia się w biografię lub po prostu książkę o piłkarzu. Rozdziały rozpoczynają się drobnymi fragmentami w pierwszej osobie – czasem to w ogóle pojedyncze akapity, ale dla odbiorców ważne będzie, że Iniesta sam się do nich zwraca. Współautorzy biorą na siebie trud przybliżania konkretnych punktów życiorysu. Nie męczą się ze standardowymi schematami biograficznymi, wybierają tematy i działania, które sprawdzają się w książce. I chociaż to książka, której nie da się czytać w oderwaniu od boisk czy szatni, została dobrze skomponowana, ułożona tak, by nie nudzić. Sprawdza się to podejście dobrze i nawet jeśli Iniesta chce kontrolować kształt publikacji, wyraźne jest tu również doświadczenie właściwych „pisarzy”.

Na pierwszej wyklejce pojawia się zestaw cytatów – króciutkich wypowiedzi sportowców czy trenerów na temat piłkarza. Już te komentarze pokazują, że tom dotyczy niezwykłego człowieka, boiskowego „artysty” – a jednak wielki sportowy talent przeżywa też poważny kryzys i od tego Iniesta rozpoczyna zwierzenia. Pokazuje moment u szczytu sławy i… zatracenie harmonii. Nie nazywa choroby depresją, ale stara się bez definiowania uświadomić odbiorcom problem nie do przezwyciężenia bez profesjonalnej pomocy. Iniesta, który wiele osiągnął, który zyskał sławę i finansowy spokój, który ma cudowną rodzinę i przyjaciół – nie potrafi cieszyć się życiem. To krótki, ale bardzo przejmujący rozdział, który od razu może pomóc w odbrązowieniu bohatera książki. Dalej już cała trójka autorów zwraca uwagę na to, by uporządkować relacje chronologicznie i dosyć szczegółowo traktować wybrane wątki z kariery. Nie obeszło się bez opowiadania o wyczynach małego chłopca i o talencie, który umożliwia nastolatkowi grę ze starszymi od siebie. Z dala od rodzinnego domu, pod czujną opieką trenerów, Iniesta rozwija umiejętności piłkarskie, ale równie istotne są w jego przypadku relacje z kobietami. Bohater tej książki doskonale czyta grę i potrafi wypracować golkiperom wyśmienite sytuacje brakowe – uczy się także współpracy z drużyną i ten tom dobrze to podkreśla. Następne rozdziały to już sprawdzanie wartości piłkarza – mecze (lub treningi) oraz sceny, które zapadły w pamięć kibicom. Za każdym razem Iniesta jest charakteryzowany przez pryzmat indywidualnych predyspozycji – dzięki opisom kolegów czy trenerów. Niewątpliwie sporo pomaga też fakt, że Iniesta może uzupełniać spostrzeżenia własnymi uwagami – dzięki temu lepiej wypada cała lektura.

Książka składa się z dwóch części, pierwsza to sportowe dokonania piłkarza, druga – krótsza – to Iniesta w ocenie bliskich. Współautorzy tym razem robią wyjątek w chronieniu prywatności – na krótkie zwierzenia namawiają między innymi żonę piłkarza oraz jego matkę. Oddają głos innym, ale stawiają na formę reportażu bogato uzupełnianego bezpośrednimi wypowiedziami. Ta część nie tyle uzupełnia wizerunek bohatera tomu, co go podkreśla. Zresztą w całej publikacji odwoływanie się do drobnych komentarzy innych jest zabiegiem częstym i umiejętnie wykorzystywanym. Sportowa autobiografia artysty futbolu jest lekturą pełną i starannie przygotowaną. Iniesta jako talent przedstawia kibicom własne dokonania w tomie, którego nie musi się wstydzić. Wyróżnia się ta publikacja na rynku biografii piłkarzy – jest przemyślana i dobrze wyważona.