Gayle Forman: Zostań, jeśli kochasz / Wróć, jeśli pamiętasz

Nasza Księgarnia, Warszawa 2020 (wznowienie).

Trudne życie

Najpierw była niepozorona książka, powieść „Jeśli zostanę” - wzruszająca i wartościowa, ale pozbawiona całkiem mechanizmów promocyjnych, jakie towarzyszą wielkim produkcjom. W pewnym momencie tom Gayle Forman doczekał się jednak kinowej adaptacji i to stało się dla fanów początkiem wielkiego szaleństwa. Jako „Zostań, jeśli kochasz” opowieść trafiła do szerokiego grona odbiorców, a jej kontynuacja - „Wróć, jeśli pamiętasz” cieszyła się również ogromnym powodzeniem. Teraz te dwie powieści trafiają do jednego tomu – a rozdziela je niepublikowany dotąd prequel, krótka migawka z życia rodziców Mii – jeszcze sprzed założenia przez nich rodziny. To prezent dla fanów, chociaż nie wpływa specjalnie na same historie. „Zostań, jeśli kochasz” i „Wróć, jeśli pamiętasz” to relacje muzyczne. W obu przypadkach sztuka odgrywa wielką rolę: Mia jest utalentowaną młodą wiolonczelistką (i córką muzyka rockowego), nie może zatem odczuwać tremy przed publicznymi występami. Adam, chłopak Mii, tworzy piosenki i ma własny zespół – grupę, której udaje się przebić do zbiorowej świadomości, ale dopiero gdy jej członkowie dojrzeją do samodzielnych decyzji.

Pierwszy tom to narracja Mii. Dziewczyna niespodziewanie wolny dzień chce spędzić z rodziną: mamą, tatą i braciszkiem Teddym. Zapowiada się sympatyczna wyprawa i gdyby nie kierowca rozpędzonej ciężarówki, nie byłoby całej historii/ „Zostań, jeśli kochasz” błyskawicznie przemienia się w dramat: z całej rodziny przy życiu zostaje tylko Mia – jej ciało pogrążone w śpiączce przebywa w szpitalu, sama Mia z pewnej odległości ogląda wydarzenia i zastanawia się, co zrobić. Teraz tylko od niej zależy, czy zdecyduje się na powrót do życia, czy odejdzie. Przy łóżku spotykają się jej dziadkowie, przyjaciółka oraz – Adam. Każdy ma swój pomysł na przekonanie bohaterki do trwania na niedoskonałym świecie, jednak nikt nie wie, co zaważy na decyzji. Mia opowieści szpitalne przeplata analizami swojego związku z Adamem. Pokazuje, jak z nieśmiałej i zakompleksionej dziewczyny stawała się partnerką – jak uczyła się bycia z drugą osobą. Przedstawia miejsce Adama w swoim domu i pozwala na uwierzenie w tę parę oraz kibicowanie jej (co wydaje się mocno utrudnione przez fakt, że nie wiadomo, czy Mia w ogóle przeżyje). Druga książka, „Wróć, jeśli pamiętasz”, to opowieść o tym, jak rozeszły się losy pary. Adam robi karierę w swoim zespole rockowym, Mia to ceniona na świecie wiolonczelistka. Przypadkiem wpadają na siebie i postanawiają zrobić coś, czego zabrakło kilka lat wcześniej: porozmawiać ze sobą. Mierzą się z tęsknotą i wyzwaniami dorosłości, zastanawiają się nad błędami, które popełnili wcześniej. Gayle Forman nakazuje im weryfikowanie własnych postaw. Czytelnikom dostarcza wzruszającą historię, zmienia perspektywę w obliczu wielkich wyzwań i problemów, jakich nastoletni czytelnicy na co dzień nie przeżywają. O tym, że trafiła w zapotrzebowanie rynku, świadczy popularność książek – i fakt, że wciąż powracają na rynek, nie pozwalając o sobie zapomnieć.