* * * * * * O tu-czytam
tu-czytam.blogspot.com to strona z recenzjami: portal literacki tworzony w pełni przez jedną osobę i wykorzystujący szablon bloga dla łatwego wprowadzania kolejnych tekstów.

Nie znajdzie się tu polecajek, konkursów, komciów ani podpiętych social mediów, za to codziennie od 2009 roku pojawiają się pełnowymiarowe (minimum 3000 znaków) omówienia książek.

Zapraszam do kontaktu promotorki książek i wydawnictwa.

Zabrania się kopiowania treści strony. Publikowanie fragmentów tekstów możliwe wyłącznie za zgodą autorki i obowiązkowo z podaniem źródła. Kontakt: iza.mikrut@gmail.com

czwartek, 16 grudnia 2021

Beniamin Czapla: Antoni Patek. Zegarmistrz królów

Iskry, Warszawa 2021.

Twórca czasomierzy

Wprawdzie Iskry przyzwyczaiły czytelników do znakomitych biografii, ale tom "Antoni Patek. Zegarmistrz królów" typową biografią nie jest - to raczej próba przedstawienia dokonań tytułowej postaci w całym - skomplikowanym - kontekście społeczno-politycznym. Beniamin Czapla rezygnuje z budowania fabularnej narracji na rzecz przytaczania jak największej liczby faktów i szczegółów ze świata, w którym Antoni Patek funkcjonował. Od czasu do czasu przestawia się na omawianie życia bohatera tomu - ale dba też o to, żeby czytelnicy dowiedzieli się, jakie warunki umożliwiały mu działanie. Prezentuje zatem Patka w dużej części przez otoczenie - a to oznacza, że odbiorcy zostaną zabrani na wyprawę w przeszłość. Wszystko przez to, że autor książki nie zamierza tworzyć apokryficznych tekstów i uzupełniać wyobraźnią tego, co nieopowiedziane - odrzuca zbyt łatwe metody układania narracji pop, stawia za to na jak najpełniejsze ocenianie rzeczywistości. Sięga do nielicznych materiałów źródłowych i do opracowań (także obcojęzycznych), żeby stworzyć przynajmniej ślad biografii człowieka zapomnianego (chociaż tego, którego nazwisko przetrwało w nazwie koncernu, więc może być kojarzone przez część czytelników).

Beniamin Czapla nie zamierza zatem upajać czytelników barwną narracją. Przechodzi za to między tematami, które wiążą się z egzystencją Antoniego Patka i pozwalają wypełnić luki w wiadomościach. Przedstawi i miejsce urodzenia bohatera (żeby prześledzić informacje o jego rodzinie), zasady wychowania dzieci i możliwości wyboru, jakie miał młody człowiek. Pojawi się powstanie listopadowe i temat emigracji. Autor zastanawia się, jakie drogi w życiu politycznym mógł obrać Antoni Patek, pisze o Polonii w Szwajcarii. Dopiero gdy zostanie już nakreślony cały kontekst, Beniamin Czapla przechodzi do analizowania działalności zegarmistrzowskiej: tu już zajmuje się zagadnieniami mniej dostępnymi szerokiemu gronu odbiorców, może zatem przyciągnąć uwagę. Oczywiście łatwiej mu będzie opowiadać o dokonaniach Patka, niż o nim samym - ale to nie powinno odbiorcom przeszkadzać. Podąża zresztą za bohaterem tomu i nakreśla rozwój przedsiębiorstwa. Często zagląda do dokumentów i artykułów, żeby wykorzystać nieliczne ślady życiorysu Antoniego Patka. Przywołuje postać dzisiaj zapomnianą - wykorzystuje też szansę na opowiadanie o tradycjach zegarmistrzowskich. Tworzy książkę, w której liczy się zestaw danych, gromadzenie wiedzy - a nie jej przetrawianie tak, by była przystępna dla jak najszerszego grona czytelników. Beniamin Czapla nie chce łatwo przekonywać do siebie odbiorców, ale jeśli komuś zależy na rzetelnej i pełnej ciekawostek narracji - będzie usatysfakcjonowany tym tomem. "Antoni Patek. Zegarmistrz królów" to odsłanianie mało znanej karty przeszłości - w sam raz dla tych, którzy cenią sobie przedstawianie historii. Beniamin Czapla stara się gromadzić fakty, które pozwolą mu na zamaskowanie rzeczywiście dość skąpej biografii Antoniego Patka - ale nie proponuje odbiorcom pustosłowia.

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz