Alicja Żarowska-Mazur: Cyfrowy świat seniora. Bezpiecznie w internecie

PWN, Warszawa 2016.

Obrona

Młodsze pokolenia mają łatwiej: kiedy świat zachłysnął się internetem i możliwościami komputerów czy smartfonów i tabletów, od początku były wprowadzane w technologie – i dziś nie boją się urządzeń, które poznają w domu i w szkole, na lekcjach i dla rozrywki. Inaczej jest ze starszymi ludźmi, którzy na lekcje informatyki w szkołach nie mieli szans i po błyskawicznej ekspansji internetu pozostali w tyle za nowinkami. Z pomocą przychodzi im seria Cyfrowy świat seniora, w przystępny sposób tłumacząca wszystko to, co młodzi odbiorcy wiedzą.

„Bezpiecznie w internecie” to publikacja, która ma przełamać nieufność starszych osób (lub, przeciwnie, oduczyć naiwności i zdawania się na los). Alicja Żarowska-Mazur przygląda się zagrożeniom i pułapkom komputerowym i sprawia, że odbiorcy (nie tylko z grupy docelowej określonej w tytule serii!) zwrócą uwagę na bezpieczeństwo w sieci. Autorka najpierw przedstawia temat hackingu i crackingu, by następnie pokazywać, jak nie wpaść w pułapki zastawiane na użytkowników internetu. Przywołuje reklamowe „loteryjne” maile i sposoby wyłudzania danych; uczy, jak blokować niechciane strony czy bronić się przed wirusami. Opowiada o różnicach między trojanem i wormem, a także o tym, jak system Windows (bo to na nim się skupia) może się chronić przed atakami. Tłumaczy, jak konfigurować system (w przypadku urządzeń mobilnych – Android), wyczula na fałszywe strony banków, zapamiętywanie historii i haseł w przeglądarkach. Opisuje nawet zasady bezpieczeństwa na portalach społecznościowych i możliwość szyfrowania wiadomości w mailach. Dostarcza więc więcej niż standardowe biblioteczne szkolenia dla seniorów – zainteresowanym tematem podsuwa sporo ciekawostek. Wiadomo, że tom w końcu się zestarzeje – autorka odnosi się do najpopularniejszych systemów, wychodząc z założenia, że starsi ludzie nie podejmą decyzji o przejściu na inne niż dostępne w sklepach, przynajmniej nie na początku elektronicznej przygody. Stara się opisywać najnowsze wersje, stawia więc na najświeższe informacje – co oznacza, że część poradnika w końcu się zdezaktualizuje. Jednak „na teraz” (i dla odbiorców, którzy nie mają zamiaru gonić za komputerowymi nowinkami) to lektura bardzo przydatna.

Jest też dobrze przygotowana od strony poradnikowej. Żarowska-Mazur najpierw w prostych słowach objaśnia temat (zadziwia kolokwialne „kapnie” na początku tomu, na szczęście autorka nie posługuje się dalej slangiem z innej grupy wiekowej), później przechodzi do przykładów i analizowania krok po kroku zadań. Tu posiłkuje się czytelnymi (i licznymi) zrzutami ekranu, żeby wykluczyć jakiekolwiek wątpliwości. Prowadzi użytkownika za rękę – i chociaż młodym ludziom skomputeryzowanym od urodzenia wydawać się to może niepotrzebne i przesadzone, seniorom na pewno przyda się takie wsparcie. Mało tego, z poradnika skorzystać też mogą osoby, które zwyczajnie nie czują się pewnie w temacie komputerów czy tabletów, a bez tych urządzeń nie wyobrażają sobie już życia. „Bezpiecznie w internecie” poza wskazówkami postępowania pokazuje także, dlaczego w ogóle zajmować się uszczelnianiem zapór czy instalowaniem antywirusów – autorka przekonująco wskazuje możliwe zagrożenia i nieprzyjemności z nich wynikające. Trudno wyobrazić sobie dzisiejszą rzeczywistość bez obecności komputerów i internetu – warto zatem poświęcić też chwilę na przyswojenie sobie podstawowych zasad bezpieczeństwa w sieci. Alicja Żarowska-Mazur podsuwa cenny poradnik w tym zakresie.