Arkadiusz Kamiński: Zagrajmy jeszcze raz. O złotej epoce gamingu w Polsce

Altbuch, Warszawa 2024.

Przeżycia

Niszowa jest to publikacja, ale też i na sentymentach oparta – Arkadiusz Kamiński, znany szerszemu gronu jako Dark Archon, prowadzi narrację osobistą i bazującą na własnych doświadczeniach gracza (najpierw dzieciaka i amatora, później profesjonalizującego się gamera) przez „złotą epokę gamingu w Polsce”. Nie będzie tu zatem jednoznacznych prób porządkowania dokonań na rynku gier, kolejne przystanki wyznaczone zostaną przez subiektywne odczucia i przemyślenia, a także silne emocje. I wszyscy ci, którzy tak jak Dark Archon dorastali w kształtującym się dopiero świecie rozrywek elektronicznych, będą mieli szansę na porównanie własnych obserwacji i przeżyć związanych z konkretnymi tytułami. „Zagrajmy jeszcze raz” to powrót do przeszłości – powrót obfitujący w żarty i uśmiechy, czasami podbudowywany jeszcze dawką wiedzy (niezbyt dużą, żeby nie zmęczyć czytelników-graczy, dla których liczy się o wiele bardziej wyzwalanie skojarzeń przez odniesienia do konkretnych produkcji niż tworzenie szkieletu z danych). Kamiński charakteryzuje rynek gier w Polsce z końca lat 80. i z lat 90. XX wieku, żeby pokazać, jakie możliwości i jakie pomysły czekały na młodych pasjonatów komputerów i konsol. Nie zamierza tworzyć monografii gier – ani zawartością, ani stylem. Decyduje się na swobodny strumień wspomnień, porządkowany tematycznie (przynajmniej na tyle, na ile jest to możliwe). Nie będzie tu zatem ani zarzucania czytelników kolejnymi tytułami czy datami, ani wprowadzanie w teorię gier. Liczyć się będzie zabawa. To Dark Archon oferuje, nawiązując ze swoimi odbiorcami silną relację od pierwszych stron.

Dzieli się autor wspomnieniami – tymi, które budzą dzisiaj śmiech, powrotami do podstawówki i do sprzętów, które jeszcze nie nadążały za wyobraźnią i potrzebami młodych ludzi w zakresie gier, ale też tymi, które zapewniały pierwsze kroki do zrozumienia istoty gamingu. Są tu tematy wybierane na bazie subiektywnych odczuć, game boye, konkretne modele komputerów, a też i wybrane tytuły gier, są i zjawiska – między innymi kwestia piractwa wśród graczy z końca XX wieku. Autor stara się wyznaczać zagadnienia przełomowe dla samego zjawiska, ale nie stroni od opowiadania, co dla niego samego stawało się istotne i co kształtowało jego podejście do tego rodzaju rozrywki. Nie ucieka od osobistych zagadnień (zresztą dział poświęcony świnkom morskim to coś, co przyciągnąć może rozkochaną w tych stworzonkach część graczy jeszcze bardziej), pozwala na to, żeby to emocje dyktowały sposób prowadzenia opowieści. I w efekcie zapewnia ciekawe świadectwo czasów, pozbawione charakteru popularnonaukowego studium o grach z perspektywy zwyczajnego wówczas gracza.

Jest to tom bogato ilustrowany, co również może uruchomić cały szereg wspomnień – a do tego co jakiś czas zabiera głos redaktor prowadzący – Andrzej Kotarski – wprowadzając polemiki do głoszonych tez albo własne obserwacje czy przemyślenia na temat gier, dzięki czemu udaje się trochę nawiązywać do klimatu wygłupów redakcji z „CD-Action”. Nie jest „Zagrajmy jeszcze raz” tytułem, bez którego rynek by się zawalił – ale jeśli ktoś w latach 90. pasjonował się grami komputerowymi, może sprawdzić, jak ta forma rozrywki funkcjonowała u innych.