Znak, Kraków 2025.
Historie
To nie są opowiadania, które służą popisom formalnym. „Stolik dla dwojga” to obszerna książka zawierająca historie – pełne, pozostawiające czytelnika w stanie sytości (chociaż, oczywiście, owe historie nie zaspokajają głodu wiedzy dalszych losów bohaterów). Amor Towles chętnie zabiera odbiorców w światy precyzyjnie konstruowane i dopracowane w detalach, a przy tym – dalekie od konwencji. Dzięki temu rozbudza ciekawość od pierwszego spotkania z postacią, a że za każdym razem zmienia środowisko, narratorów i okoliczności działania – może na długo przyciągać uwagę. Towles bawi się ludźmi – układa ich losy w rozbudowanych miniaturach, zapewnia szereg silnych doświadczeń i precyzyjne, w duchu powieściowe, zagłębianie się w detale charakterów. Bohaterowie – niezależnie od życiorysów i celów (oraz możliwości ich realizowania) znajdują miejsce na to, żeby podzielić się z odbiorcami zbiorem faktów z przeszłości – tak, żeby było jasne, co ich ukształtowało. Amor Towles przenosi się często do klimatów klasyki, wybiera sygnalizowanie luksusu (który zamienia się w codzienność). W szczegółach, jakimi wypełnione są opowieści, znajduje się miejsce nie tylko na kreślenie opowiadaniowego tu i teraz, ale też na cały kontekst, w jakim funkcjonują bohaterowie. Autor powraca do starannego stylu, ma dla czytelników narrację bogatą i wielokierunkową – jeśli ktoś nie przepada za małymi formami, tu może znaleźć powód, żeby je polubić. Z rzadka daje szansę domyślenia się puenty historii (albo jej części), zwykle stawia na sytuacje niepowtarzalne i oryginalne, w których schematy nie grają żadnej większej roli. Chce się aż zapytać, skąd Towles tak dużo wie na tematy dotyczące zwykłego życia różnych grup postaci – bo wydaje się nieomylny i bardzo precyzyjny w swoich ocenach. Kiedy tworzy, nie spieszy się, nie rozwadnia opowieści niewiele wnoszącymi dialogami, jest też naturalny, chociaż mało kto dzisiaj posługuje się tak wycyzelowanymi frazami. Połowę książki zajmują opowiadania „krótsze” (przy całej umowności tego sformułowania, jako że teksty i tak są spore objętościowo), połowę – jedna relacja znów złożona z wielu życiorysów i spraw istotnych dla różnych postaci. Towles wie, jak wywoływać określone uczucia, chociaż w samej narracji raczej stroni od narzucania sposobów odbioru, woli neutralny komentarz i stały rym historii. Ten autor łowi niespodzianki właściwe dla kolejnych odsłon swojego świata. Jest w stanie dzięki temu przyciągać czytelników obietnicą pełnowymiarowych przestrzeni, dokończonych obrazów i międzyludzkich sił. „Stolik dla dwojga” to coś, co oddala czytelników od charakterystycznych dla małych form rozwiązań gatunkowych. Dzieje się tu wiele, a genologiczne wskazówki nie mają wstępu do opowieści. Dla koneserów to nie lada gratka. Dla zwykłych czytelników – fantastyczna lektura. Po tę książkę powinni sięgnąć odbiorcy, którzy szukają wartościowej i eleganckiej prozy, bez uproszczeń i rutyny. Literacki popis łączy się tu z dobrze przemyślanymi doświadczeniami postaci – a to razem zapewnia wyjątkową książkę. Propozycja Towlesa rzeczywiście warta jest uwagi a czytelników zaangażuje bez reszty.
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz