Joanne Ruelos Diaz: Książeczka pełna ważnych słów. 100 słów, które przydadzą się każdemu dziecku

Kropka, Warszawa 2023.

Wyjaśnienia obrazkowe

"Książeczka pełna ważnych słów" to tomik, który można podsunąć dzieciom przede wszystkim dla wzbogacenia słownika, ale też - dla wprowadzenia prostych tłumaczeń trudnych pojęć. Tutaj nie ma abstrakcyjnych definicji, wszystko bazuje na skojarzeniach i reakcjach dzieci - w pełni zrozumiałych dla odbiorców. Przy ustalaniu przesłań i sensów autorki często wykorzystują wrażenia zmysłowe, podpowiadają, co dzieci mogą w danej chwili odczuwać albo z czym wiąże się konkretne hasło - dzięki temu znacznie łatwiej będzie małym czytelnikom poznawać nowe terminy i przyswajać je, a także - oswajać się z ich znaczeniami. W efekcie "Książeczka pełna ważnych słów. 100 słów, które przydadzą się każdemu dziecku" to książka wartościowa i bardzo potrzebna nie tylko najmłodszym.

Zebrane słowa zostały podzielone i rozmieszczone w czterech działach: "uczucia są ważne", "my jesteśmy ważni", "różnice są ważne" i "zmienianie świata jest ważne" - dzięki temu łatwiej określić tematykę przedstawianych haseł. Dla autorek liczy się przygotowywanie dzieci do życia w społeczeństwie - i do świadomego funkcjonowania wśród innych ludzi. Zanim do tego dojdzie, każdy maluch powinien lepiej poznać siebie - a to stanie się dzięki lekturze pierwszej części. Tu pojawiają się między innymi hasła takie jak wdzięczność, zakłopotanie, ekscytacja, przytłoczenie czy duma - i to wszystko przedstawione zostało najmłodszym bez uwznioślania treści. Autorki są w stanie skomentować te pojęcia przez pryzmat kilku odpowiedzi na ważne pytania - określają, jak może czuć się dziecko, co się z nim dzieje (nawet jeśli nie umie się jeszcze zastosować pojęcia, można je zrozumieć i zapamiętać dzięki "objawom"). Do tego pojawia się zestaw wyzwalaczy - wydarzeń, momentów lub tematów, które wyzwolą konkretne uczucie. I to rozwiązanie sprawdza się świetnie, ponieważ dzieci mogą nauczyć się łączyć fakty - i wyciągać określone wnioski. Dzięki temu wzrośnie ich samoświadomość i zdolność do oceniania własnych stanów (oraz przyczyn określonych odczuć). W drugiej części pojawiają się już elementy funkcjonowania w społeczeństwie i podpowiedzi, co robić, żeby zachowywać się odpowiedzialnie i uważnie, żeby dbać o siebie i o innych. Dwie ostatnie części z kolei są już dość trudne - ale odbiorcy przygotowani przez dotychczasową lekturę poradzą sobie z takim wyzwaniem - to tutaj znalazło się miejsce na wyjaśnienia dotyczące rasy, religii, tożsamości, kultury, płci, zwyczajów czy rodziny. Co ciekawe, pojawiają się tu też pojęcia, które do niedawna nie funkcjonowały w dorosłych słownikach - jak neuroróżnorodność. Wreszcie ostatni zestaw wyjaśnień oswaja dzieci z zagadnieniami najtrudniejszymi - między innymi kwestią uczciwości, pokoju, a także zawierania kompromisów. I tutaj pojawiają się czasami mocne uproszczenia (jak w przypadku hasła "feminizm"), książka bardzo przyda się na rynku i powinna trafić do jak największej liczby maluchów. Warto też pamiętać, że tomik jest bogato ilustrowany - pojawiają się tutaj obrazki, które zachęcają do lektury, pokazują bohaterów i podkreślają przesłanie z tekstu. Jest tu bardzo kolorowo - co wcale nie przekreśla wielkiej wartości informacyjnej książki. Warto tym autorkom zaufać i sprawdzić, co tym razem przedstawią najmłodszym odbiorcom - bo od początku do końca myślą o dzieciach przy kształtowaniu tomiku.