Areta Szpura, współpraca: Emilia Padoł: Instrukcja obsługi przyszłości

Buchmann, Warszawa 2022.

Ratunek

Jest to publikacja stworzona z głębokich rozmów - z ludźmi, którzy przejmują się losami planety i którzy zachęcają do zmiany przyzwyczajeń. Wszystko ma prowadzić do stworzenia nowej wersji codzienności: metoda małych kroków nie pomoże, tu trzeba radykalnie odciąć się od tego, co niszczy Ziemię. Areta Szpura we współpracy z Emilią Padoł znajduje ekspertów w różnych dziedzinach: zajmujących się środowiskiem, biznesem, psychologią, umiejętnością współdziałania ludzi, edukacją czy sferą żywności - i zadaje im pytania, jak postępować, żeby uratować świat i zapewnić dobrą przyszłość kolejnym pokoleniom. Każdy prezentuje optymistyczne i niekoniecznie krzepiące obrazki z własnego obszaru zainteresowań, a ponieważ rozmówcy autorki są jednocześnie mocno zaangażowani w to, czym się zajmują, potrafią opowiadać z pasją i przyciągać czytelników. Dostrzegają błędy systemowe i problemy płynące z różnych mód, podpowiadają, co jest dobre, a jakie rozwiązania stają się w kontekście przyszłości kompletnie nieprzydatne, a tylko uspokajają sumienia. Mnóstwo tu recept, które jednak trudno wprowadzać w życie na poziomie jednostki, równie dużo nawoływań do podjęcia konkretnych kroków. Nie ma w tomie hermetyczności: każdy stara się dotrzeć do wyobraźni odbiorców, posługuje się czytelnymi przykładami i komentarzami zanurzonymi w emocjach. Rozmowy należą do długich - nie da się oczywiście wyczerpać w nich poruszanych tematów, jednak Areta Szpura dąży do tego, żeby czytelnicy nie mieli poczucia niedosytu czy powierzchowności wywiadów. Dociera do informacji, które nie mieszczą się w powszechnej świadomości - między innymi przedstawia kwestię zanieczyszczania środowiska przez korzystanie z poczty elektronicznej czy zdobyczy technologii. Chociaż zagadnienia poruszane w tomie wiążą się z dbałością o planetę, sporo uwagi przeznacza się tutaj na odnotowywanie wydarzeń w mikroskali: lokalne społeczności mogą się zorganizować inaczej niż do tej pory, żeby skuteczniej walczyć z zagrożeniami i dbać o przyrodę. Jednak rozwiązania, jakie podsuwają rozmówcy Arety Szpury nie należą do łatwych: trzeba niejednokrotnie zmiany mentalności, żeby w ogóle zacząć myśleć o podobnych zadaniach dla sąsiadów. Eksperci kierują się do ludzi, którzy mają sporo czasu i mogą na przykład zająć się uprawami permakulturowymi albo tworzyć autorskie programy nauczania dla dzieci. Wskazówek i podpowiedzi jest sporo - i czytelnicy, którzy potrzebują czegoś nowego i inspirującego znajdą tu coś dla siebie. Każdy wywiad kończy się zestawem książek, po które warto sięgnąć, adresów internetowych czy filmów. Dzięki temu zainteresowani tematem dość szybko zostaną odesłani do odpowiednich źródeł i będą mogli pogłębiać wiedzę z wybranej dziedziny.

"Instrukcja obsługi przyszłości" to książka, której początkiem stała się bezsilność - i chęć działania, żeby wydobyć się z marazmu. To lektura dla ludzi potrzebujących zmian i poczucia, że coś od nich zależy. Siłą tej publikacji staje się różnorodność tematyczna - dość rozległe spojrzenie na problemy i możliwości działania. Nie jest to może zbyt rozbudowana tekstowo książka (objętość zostaje sztucznie rozdmuchana przez skład), ale da się w niej znaleźć wiele zagadnień ważnych i wartościowych, a przy tym odpowiednio opracowanych.