* * * * * * O tu-czytam
tu-czytam.blogspot.com to strona z recenzjami: portal literacki tworzony w pełni przez jedną osobę i wykorzystujący szablon bloga dla łatwego wprowadzania kolejnych tekstów.

Nie znajdzie się tu polecajek, konkursów, komciów ani podpiętych social mediów, za to codziennie od 2009 roku pojawiają się pełnowymiarowe (minimum 3000 znaków) omówienia książek.

Zapraszam do kontaktu promotorki książek i wydawnictwa.

Zabrania się kopiowania treści strony. Publikowanie fragmentów tekstów możliwe wyłącznie za zgodą autorki i obowiązkowo z podaniem źródła. Kontakt: iza.mikrut@gmail.com

piątek, 2 stycznia 2015

Irena Cieślińska: Pomyleni. Chorzy bez winy

PWN, Warszawa 2014.

Tajemnice mózgu

Choroby na pierwszy rzut oka niewidoczne a bardzo utrudniające życie w społeczeństwie przybliża Irena Cieślińska w znakomitym popularyzatorskim tomie „Pomyleni”. Przygląda się autorka zagadkom ludzkiego mózgu i niespodziankom, jakie czasami szykuje człowiekowi jego własny system immunologiczny. W krótkich szkicach rejestruje dziwne i niezrozumiane przez otoczenie przypadłości, tłumacząc, jak mogą one zaburzać relacje interpersonalne. Część schorzeń – trudno wyobrażalnych dla ogółu społeczeństwa – nie niesie groźnych konsekwencji, część stanowi śmiertelne niebezpieczeństwo. Wszystkie jednak pokazują, jak rozwija się wiedza o funkcjonowaniu mózgu i jak ciężko niekiedy postawić właściwą diagnozę.

Cieślińska w „Pomylonych” decyduje się na prostą, przejrzystą i akceptowaną przez odbiorców formę. Każda choroba staje się tematem osobnego zamkniętego rozdziału (dość rzadko autorka decyduje się na międzyrozdziałowe odnośniki). Na początku Irena Cieślińska przywołuje pojedynczy przypadek: przedstawia osobę, której określona choroba uniemożliwia normalne życie. Czasami pokazuje nagły atak choroby, wobec której lekarze są początkowo bezradni, innym razem tłumaczy, jak choroba wpływa na relacje z innymi. Cieślińska wczuwa się w sytuacje tych postaci, traktuje ludzi nie jak medyczne „przypadki”, a niemal jak bliskich. Rozumie ich problemy i pozycje nie do pozazdroszczenia. Zresztą sama staje się bohaterką jednego z rozdziałów, trudno więc się dziwić atmosferze kolejnych opowieści. Sięgając po rozwiązania rodem z psychologicznych publikacji, Cieślińska angażuje odbiorców w lekturę. Tu nikt nie pozostanie obojętny na losy postaci – i zacznie się zastanawiać nad „chorymi bez winy”.

Po sugestywnej scence, która bezbłędnie wskazuje istotę problemu osoby chorej, Cieślińska stopniowo zaczyna przechodzić do medycznych stron zagadnienia. Wprowadza, w zależności od tematu, albo sposoby leczenia (czy redukowania skutków choroby), albo odkrycia, do których dany przypadek doprowadza. Zdarza się, że zakończenie wiąże się z serią medycznych wyjaśnień. Ale Irena Cieślińska równie chętnie odnosi się do wpisów na forach dla chorych, wypowiedzi i zwierzeń, które pomagają lepiej poznać sedno cierpienia.

Już sam przegląd tematyki „Pomylonych” zapewni książce zainteresowanie. Pojawiają się tu przypadłości powszechnie znane – fobie, narkolepsja, zespół Tourette’a, nerwica natręctw czy afazja, pojawiają się też tematy brzmiące tajemniczo (syndrom Alicji w Krainie Czarów). Autorka niestrudzenie wyszukuje ciekawostki medyczne i potrafi o nich zajmująco opowiadać. W „Pomylonych” wiele jest obrazków chorób, które… przeniknąć mogły do literatury rozrywkowej. Cieślińska wskazuje symptomy i ich prawdopodobne odzwierciedlenia w sztuce. Choćby z tego względu warto przyjrzeć się książce. Ale Cieślińska jest naprawdę dobrą popularyzatorką wiedzy – jej „Pomyleni” przyczynią się do zwiększania świadomości społecznej, a i do zainteresowania medycyną czy możliwościami mózgu. Ta autorka pisze w sposób bardzo prosty i zajmujący przy tym, nie posługuje się naukowym dyskursem, a przez to dotrze do większej liczby odbiorców – także do tych, którzy genetycznie obciążeni są chorobą.

„Pomyleni przedstawiają ludzi, którzy zachowywać się mogą dziwnie, a przecież nie tracą zdrowych zmysłów. Cieślińska sprawdza, z jakimi oskarżeniami borykają się chorzy: jedni postrzegani są jako alkoholicy, inni – jako imprezowicze, lenie czy obżartuchy. Autorka zwraca uwagę na mylące pozory i krzywdzące oceny. Jej tom pomaga zrozumieć chorych i ułatwia im funkcjonowanie w najbliższym otoczeniu, zwiększa świadomość społeczną, a do tego stanowi świetną lekturę – z ciekawością śledzi się teksty Cieślińskiej.

1 komentarz:

  1. Najczęściej uważamy samych siebie za "normalnych", a inność odrzucamy. A może to właśnie tamci "inni" są normalni, a my stanowimy grupę "pomylonych"...

    OdpowiedzUsuń