Czarna Owca, Warszawa 2018.
Po dramacie
O tym, że traumatyczne wydarzenia wpływają na psychikę i zachowania człowieka oraz na jego zdrowie fizyczne wiadomo. Jednak Bessel van der Kolk przedstawia historię badań nad traumą i skutkami stresów oraz sposobami leczenia, przekonując czytelników, że praca ludzkiego mózgu jest wciąż pełna niespodzianek. "Strach ucieleśniony" to książka dla zainteresowanych tematem psychologii człowieka, ale i dla tych, których bliscy (lub oni sami) borykają się ze skutkami stresu i długotrwałymi konsekwencjami urazów psychicznych. Autor opisuje konkretne przypadki, sposoby leczenia ludzi na przestrzeni lat i same objawy traumy, pozwala zapoznać się z wyzwaniami dla lekarzy i badaczy, a także z tym, jak stres wpływa na codzienne życie. Wybiera kilka sposobów przyglądania się tematowi. Jednym – najbardziej przyciągającym zwykłych odbiorców - będzie analizowanie pojedynczych sylwetek, konkretnych doświadczeń i ludzi, którzy zyskują tu w miarę pełny wizerunek. To jednocześnie przedstawianie możliwych katastrof i zdarzeń, które prowadzą do urazów. Każdy z pacjentów ma swoją historię (mimo że daje się wyodrębnić kilka tematów charakterystycznych, między innymi spustoszenia, jakie w umyśle potrafi wywołać wojna, konflikty domowe, wykorzystywanie seksualne) - każdy jest więc z punktu widzenia odbiorców osobną opowieścią, pełną emocji i silnych wrażeń. Tu autor wybiera styl reportażowy, opisuje sytuacje z perspektywy gabinetu lekarskiego, ale też i przez zwykłe współczucie czy życzliwość dla ofiary. Sprawia, że czytelnicy zaangażują się w tekst i będą chcieli dowiedzieć się, jak potoczyły się losy wybranej postaci – efektem "ubocznym" będą w tym wypadku czasami przełomowe odkrycia i nowe możliwości leczenia, czasami - błędy w sztuce lekarskiej lub poszukiwania na ślepo możliwości działania. Ta część tomu żyje i kusi szerokie grono odbiorców. Tym, którzy potrzebują wiedzy fachowej dla zaspokojenia ciekawości lub nakreślenia obszarów poszukiwań pomocy przyda się z kolei inny rodzaj narracji, również proponowanej przez autora. To partie o wymiarze medycznym czy psychologicznym i biologicznym. Bessel van der Kolk analizuje między innymi pracę mózgu, pokazuje, jak wpływają na niego dramatyczne wydarzenia, sprawdza, jak wiedzę da się przełożyć na metody postępowania z pacjentem. Podsuwa informacje dotyczące budowy mózgu, ale i obserwacje związane z działaniem ludzkiego umysłu. Wskazuje niespodzianki i rejony niedokładnie jeszcze poznane. To wszystko sprawia, że czytelnicy mogą dowiedzieć się, jak dużo motywów czeka jeszcze na odkrycie – i jak w rzeczywistości dalekosiężne efekty może wywołać traumatyczne wydarzenie. Nauczą się też wiązać rozmaite dolegliwości z przyczynami psychicznymi a nie fizycznymi - wyszukiwać potencjalne źródła kłopotów zdrowotnych w psychice i dawnych doświadczeniach.
Jest to obszerna publikacja, ale też i temat wymaga dogłębnego opracowania. "Strach ucieleśniony" to przegląd poszukiwań badaczy, fascynująca wycieczka po historii rozwoju nauki, ale i zestaw niespodzianek, jakie człowiekowi szykuje jego mózg. Bessel van der Kolk stara się uchwycić zagadnienie jak najpełniej, a przy okazji szerzyć świadomość o skutkach stresu. Proponuje publikację popularnonaukową i przesyconą danymi, ale trafić z nią może również do zwykłych odbiorców, którzy mają nadzieję na lepsze poznanie siebie. Ten tom został dobrze napisany, nawet jeśli ma się tu czasem wrażenie, że zabrakło autorowi koncepcji na spójną konstrukcję - wynika to z faktu, że próbuje zgromadzić i podsumować dokonania badaczy w zakresie leczenia z traum. Warto prześledzić wiadomości tak opracowane – Bessel van der Kolk nie pozostawia obojętnym.
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz