Pierdomenico Baccalario, Federico Taddia i Vito Mancuso: Czy jest tam kto? Wszystko, co warto wiedzieć o religiach

Nasza Księgarnia, Warszawa 2025.

Wiara

Ten zespół autorów nie zgadza się na unikanie trudnych zagadnień w literaturze dla młodych odbiorców. „Czy jest tam kto” to kolejna publikacja w serii 15 pytań, a dotyczy religii i wiary. Nie oznacza to, że Pierdomenico Baccalario, Federico Taddia i Vito Mancuso będą namawiać do wyboru jakiejkolwiek religii – raczej starają się podsunąć czytelnikom możliwości i wytłumaczyć, dlaczego w ogóle ludzie religii i wiary potrzebują. To dobry sposób na wprowadzanie tematów społecznych i na unikanie religijnych sporów czy szukania jedynej słusznej wiary. Przede wszystkim nie ma tu oceniania sensowności praktyk religijnych czy eksponowania wartych uwagi wierzeń. Autorzy koncentrują się bardziej na pokazywaniu części wspólnych i różnic między poszczególnymi systemami religijnymi, zaznaczając jednocześnie, że omawiają tylko kilka, bo nie da się ująć w niewielkim tomiku wszystkiego.

Pytania o religie to pytania o tożsamość boga i o sens istnienia zła, o modlitwy – czyli sposób porozumienia między człowiekiem i silą, w którą wierzy i o życie po śmierci. Znajdzie się tu miejsce na rozważania na temat duszy i na refleksję o mitologii – bo przecież religie to nie tylko kwestia duchowa, ale też kulturotwórcza i nie da się całkowicie od nich odciąć – nawet jeśli ktoś jest wybitnie sceptyczny wobec tematu wiary, powinien wiedzieć, dlaczego powinien mieć w niej rozeznanie.

Forma przyjęta w tym tomiku pozwala na zainteresowanie młodych odbiorców: liczy się tu młodzieżowy charakter, przeplatanie narracji oraz komiksowych ilustracji lub w ogóle komiksów, bohaterów-znajomych, którzy chętnie podzielą się swoim doświadczeniem, ramek wyjaśniających część zagadnień. Całkiem sporo tu wiadomości, ale przedstawionych w lekki sposób – nie ma konieczności porządkowania wszystkich danych, raczej – trzeba efektownie przedstawić odpowiedzi na potencjalne pytania czytelników. I to się sprawdza, w tomiku „Czy jest tam kto” pojawia się wiele informacji, ale nie zabraknie i pewnego rodzaju zabawy związanej z odkrywaniem kolejnych tajemnic, wchodzeniem do domów wyznawców różnych religii – to rozbudza ciekawość i przynosi jednocześnie szansę wyrobienia sobie opinii na konkretne tematy związane z wiarą.

Kilka najważniejszych kwestii, które mogą zaważyć o wyborze religii się tu pojawia – i autorzy pokazują odbiorcom, że wyznanie nie musi być przypisane do człowieka od urodzenia przez kulturę czy rodziców – można samodzielnie wybrać coś dla siebie z bogatej oferty. Ale żeby wybrać świadomie, trzeba wiedzieć, jakie ma się opcje, przynajmniej z tych najbardziej popularnych. A ponieważ w wielu społecznościach można dzisiaj zaobserwować kryzysy związane z wiarą i wyznaniem, przyda się taki przegląd – możliwość dokonywania szybkich porównań i wypracowania sobie opinii na temat wiary. Delikatne kwestie są tu przedstawiane z dużym wyczuciem i świadomością potrzeb młodych odbiorców, warto zatem sięgnąć po książkę z tej serii – to kolejny przykład na przedstawianie trudnych tematów w przystępny sposób.