Gabor Maté, Daniel Maté: Mit normalności. Trauma, choroba i zdrowienie w toksycznej kulturze

Czarna Owca, Warszawa 2023.

Choroby

dr Gabor Maté i jego syn Daniel Maté przyglądają się jednej z częstszych przyczyn chorób w dzisiejszym świecie. Badają fizjologiczne skutki traumy i zastanawiają się nad tym, kogo najczęściej spotykają różne rodzaje schorzeń. Wyciągają daleko idące wnioski z problemów psychologicznych - i szukają potwierdzenia obserwacji w przykładach, które mają dla odbiorców być najważniejszym argumentem za przedstawianymi tezami. "Mit normalności. Trauma, choroba i zdrowienie w toksycznej kulturze" to bardzo rozłożysta opowieść o tym, że często sami na siebie ściągamy różne choroby i problemy. Celują w tym zwłaszcza kobiety - przynajmniej według autora. To kobiety częściej poświęcają się dla innych, tłumią swoje potrzeby, uważają, że powinny być miłe, sympatyczne i "grzeczne", nie wolno im ujawniać gniewu, złości, agresji albo nawet niechęci. Wszystko maskują uprzejmością i uległością - a to najprostsza droga do wyprodukowania sobie w organizmie kłopotów z odpornością. Postawy, które Gabor Maté krytykuje, powiązane są z trudnymi do wyleczenia konsekwencjami. Oczywiście mnóstwo tu "cudownych" uzdrowień, zmiana nastawienia musi doprowadzić do radykalnej poprawy stanu zdrowia. Trzeba nauczyć się odpuszczać, zrezygnować z życia jako ciągłej walki - i w ten sposób się uratować. Autor przygląda się różnym życiowym sytuacjom, zwłaszcza tym, które przeżywają panie - analizuje je i komentuje odpowiednio, tak, żeby czytelnicy przekonali się, że należy zachować pogodę ducha w każdej sytuacji i nie przejmować się niepowodzeniami. Tutaj przepis na sukces wydaje się oczywisty - dzięki odpowiednio dobieranym historiom z życia wziętym. Gabor Maté analizuje też często przypadki zaobserwowane w swojej pracy. Potrafi przekonać czytelników do swoich postaw, zwłaszcza że opiera się na dość kruchych zagadnieniach, nieuchwytnych dla przeciętnego odbiorcy zjawiskach. Tłumaczenie podsuwa autor - świadomy, że może czytelnikom zapewnić prostą drogę do zdrowotnego zwycięstwa. Stara się Gabor Maté popularyzować wiedzę i przybliżać czytelnikom rozmaite odkrycia z dziedziny medycyny i psychologii. Tłumaczy, dlaczego niektóre czynniki mają większy wpływ na zdrowie człowieka niż inne i stale szuka wskazówek dla czytelników - jak postępować, żeby zmniejszyć ryzyko wystąpienia poważnej choroby. Nie tylko próbuje wpłynąć na odbiorców, ale posługuje się też chwytami retorycznymi, które sprawiają, że chce się śledzić jego wywód. Ma to duże znaczenie, bo książka "Mit normalności" należy do bardzo obszernych - i trzeba będzie determinacji grupy docelowej, żeby wytrzymać cały wywód. A przecież autor ma doświadczenie w budowaniu tego typu relacji - nie dość, że atutem jego tomu jest temat, to jeszcze możliwość zaglądania do codzienności zwyczajnych ludzi, którzy borykają się dzisiaj z wielkimi problemami - przynosi czytelnikom wytchnienie. "Mit normalności" to publikacja zachęcająca do życia w zgodzie ze sobą, rezygnowania z tłumienia uczuć i do troski o własne zdrowie psychiczne. Gabor Maté przemyca tutaj podpowiedzi dla odbiorców, uczy ich, jak radzić sobie w świecie, który się rozpędza i który nie pozostawia miejsca na słabości.