Harperkids, Warszawa 2023.
Walka
Anita Ganeri stwierdza, że koniec z królewnami i księżniczkami, które biernie czekają na kogoś, kto wybawi je z opresji albo zapewni długie i szczęśliwe życie. Jeśli bohaterki opowiadanych przez nią historii mają ochotę wyjść za mąż, to zawalczą o miłość same. Jeśli jednak nie chcą realizować konwencjonalnych scenariuszy - mają do wyboru całą gamę możliwości do niedawna przypisywanych tylko męskim bohaterom. Autorka zbiera opowieści o dzielnych dziewczynach i kobietach, pokazuje, że każda z nich może kształtować własną egzystencję, a także stawiać czoła poważnym problemom tak, by uratować swoich bliskich albo spełniać marzenia. I to bez pomocy z zewnątrz, chyba że taką pomoc zapewniają akurat zaczarowane zwierzęta - odwdzięczające się za ratunek. "Baśnie o rycerkach, wojowniczkach i nie tylko" to książka dla dzieci, którym znudziły się już schematyczne role - oraz dla dziewczynek, które mają uwierzyć w siebie i odrzucić patriarchalne myślenie. To panie stają w centrum wydarzeń, to one nadają ton codzienności i to one są na tyle dzielne, pomysłowe i sprytne, żeby móc pokonać każdego wroga. Niektóre baśniowe struktury wydają się dość naturalne pod względem konstrukcji (jeśli są trzy siostry, to wyzwanie uda się przejść najmłodszej, podczas gdy starsze będą musiały się poddać, jeśli zagrożeni są seniorzy, to córki dadzą sobie radę z pokonaniem przeciwności losu lub konkretnych wrogów). Nie ma mowy o budowaniu "damskiej" wersji bajki na siłę - chociaż zdarza się, że dziewczyny z tych historii, żeby móc realizować własne pragnienia albo pomóc bliskim, muszą przebrać się za mężczyzn i dopiero w męskich strojach zyskają dostęp do konkretnych miejsc. Ale takich przypadków jest tu dość mało - na tyle mało, że nie stanowią kolejnej pułapki, w jaką można wpaść, uciekając przed zmaskulinizowanym światem. Ważne z perspektywy małych odbiorców będzie to, że bohaterki naprawdę przeżywają bardzo różne - urozmaicone i burzliwe - przygody. Że nie ma dla nich taryfy ulgowej, ani szukania stereotypowych kobiecych cech w ich doświadczeniach - każda z bohaterek została tu zaprezentowana jako indywidualność, postać, która różni się od pozostałych (nawet jeśli tak samo jak te pozostałe przykuwa uwagę odwagą w przemyślanym działaniu). Anita Ganeri szuka w mitologiach i wierzeniach, szuka w baśniach i różnych kulturach - znajduje bajki o rycerkach, wojowniczkach i nie tylko, żeby pokazać dzieciom, że każde z nich może być, kim tylko chce - i nie musi się w życiu kierować ani oczekiwaniami innych, ani presją społeczną, ani wreszcie narzucanymi rolami. Tylko dzięki temu da się uzyskać spełnione i ciekawe życie. Baśnie z tego tomiku - pięknie zresztą wydanego - nadają się i dla chłopców (skuszonych prawdopodobnie fabułami w tych opowiadaniach), i dla dziewczynek - są tak samo dobre jak "męskie" opowieści, nie widać tu wysiłku w kreowaniu kobiecych bohaterek mimo wszystko. Takie lektury cieszą i warto spojrzeć na nie nie przez pryzmat przesłania, a za sprawą dobrej jakości narracji. Są tu też bardzo klimatyczne i wielkoformatowe bogate w szczegóły ilustracje w starym stylu - więc także będą pełniły rolę magnesu dla najmłodszych odbiorców i uprzyjemnią proces lektury.
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz