sobota, 30 grudnia 2023

Magda Skubisz: Jemioła, klątwa i cholera. Saga rodu Tyszkowskich

Gorzka Czekolada, Media Rodzina, Poznań 2023.

Zaraza

Trzeci tom Sagi rodu Tyszkowskich zaskakuje minorowymi tonami. O ile do tej pory Magda Skubisz grała na humorze i relacje między bohaterami nabierały dzięki temu lekkości, o ile teraz pojawiają się ciemne intrygi, zbrodnie i koszmary. A jednak książka nie traci wewnętrznego ciepła: dalej da się ją traktować jako krzepiącą kontynuację poprzednich części. "Jemioła, klątwa i cholera" to zestaw niemożliwych do zrealizowania pragnień i konieczności zderzania się z najtrudniejszą rzeczywistością. Katja dalej rozwija swoje umiejętności zielarskie, a do tego próbuje przekazać je kolejnemu pokoleniu. Wychowuje dwie małe dziewczynki, córki swojego męża - uczy je czytania i pisania, a na marginesie wprowadza drobne wskazówki dotyczące leczenia ziołami. Na razie jeszcze nie przystępuje do prawdziwych lekcji, ale w starszej z dziewczynek dostrzega ślady podobieństwa charakterów. Niedługo będzie musiała się z nimi rozstać i porzucić leśniczówkę, w której znalazła schronienie - a to za sprawą matki Antoniego i Józefa Tyszkowskich. To ona sprowadza kobietę do swojego dworu: oficjalnie po to, by pokonać zarazę panującą w najbliższym otoczeniu. Nieoficjalnie... Pięćdziesięcioletnia wdowa Wiktoria Tyszkowska znalazła sobie - i przyjęła na stanowisko rządcy, żeby uciąć potencjalne plotki - młodszego o połowę od siebie mężczyznę. Potrzebuje zatem zabiegów upiększających, a nawet i odrobiny czarów, żeby wydawać się młodszą i żeby nie stracić zainteresowania młodziana. Tymczasem Katja nie szczędzi sił, żeby pomagać chorym. Mały szpitalik, jaki został założony we dworze, dostarcza jej mnóstwa zajęć. Jakby tego było mało, Antoni Tyszkowski nie zamierza ustawać w wysiłkach zdobycia "czaroduchy" - choćby po to, żeby na zawsze wyrzucić ją ze swoich myśli.

Magda Skubisz mocno plącze relacje międzyludzkie. Katja podkochuje się w Józefie, Józef kocha chłopkę, Antoni kocha Katję, ale nie może się do tego przyznać - a w tym wszystkim pojawia się jeszcze inteligentny i niepozbawiony poczucia humoru rządca, który - zraniony przez damę serca - ma powody, żeby wdawać się w kolejne flirty. A jednak międzyludzkie miłostki schodzą na dalszy plan w obliczu wielkich tragedii. Magda Skubisz pokazuje, co może sprawić zazdrość i duma. Do tego włącza motyw zarazy - cholera rozprzestrzenia się we dworze, a doktor nie wie, jak ją leczyć, więc zielarskie sztuczki Katji bardzo go frustrują. To kolejny powód wszczynania kłótni i walki o rząd dusz.

Jest w tle temat ziół i właściwości leczniczych różnych roślin - Magda Skubisz skrupulatnie odrabia zadanie domowe, żeby przekazać czytelnikom jak najbardziej prawdopodobne wydarzenia (żeby nie gloryfikować mocy roślin - wprowadza komplikacje w postaci pory roku, która uniemożliwia zbieranie najbardziej potrzebnych ziół, trzeba opracować nowe receptury w oparciu o to, co dostępne). Batko powraca w podskórnej warstwie tej historii i to spodoba się zwłaszcza fankom przekazywanych z pokolenia na pokolenie mądrości. Walczy autorka z całych sił z gusłami - pokazuje, jak wiele złego mogą zrobić i przestrzega przed zabobonną wiarą w to, co nie ma logicznego sensu. "Jemioła, klątwa i cholera" podtrzymuje zainteresowanie cyklem, sprawia, że jeszcze trudniej będzie się od bohaterów oderwać. Trzeci tom jest zupełnie inny niż można by się spodziewać - ale na pewno nie gorszy niż poprzednie.

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz