Harley Rustad: Zagubiony w Dolinie Śmierci. Obsesja i groza w Himalajach

Czarne, Wołowiec 2023.

Znikanie

Jest miejsce, które przyciąga poszukiwaczy przygód i tych, którzy chcą odkrywać na własną rękę różne tajemnicze zakątki świata. Dolina Parwati w Himalajach nie kojarzy się jednak dobrze tym wszystkim, którzy tu stracili swoich najbliższych. Harley Rustad śledzi zaledwie jedną historię outsidera - ale wspomina o wielu innych (jest tu także wątek polski). Justin Alexander to buntownik, który wybiera życie po swojemu i za nic ma reguły współczesnego świata. Najlepiej czuje się w dziczy, tam, gdzie nie musi brać udziału w wyścigu szczurów. Radzi sobie świetnie w każdych okolicznościach z dala od cywilizacji - w kolejnych relacjach buduje własną siłę, uczy się rzeczy przydatnych do przetrwania i chociaż nie jest wyznawcą survivalowych teorii, sprytem pokonuje maniaków takich doświadczeń. Jednocześnie Justin Alexander jawi się jako człowiek, którego społeczeństwo zawsze będzie odrzucać: nie chce się dopasowywać ani tracić energii na realizowanie cudzych scenariuszy na szczęście. Dla niego bezkres i wolność to najważniejsze wartości, a sens istnienia odnajduje się w kontakcie z przyrodą. Harley Rustad podąża za swoim bohaterem po to, żeby wyznaczyć jego ścieżkę odkrywania własnej tożsamości. Analizuje kolejne punkty przełomowe - prowadzące do samookreślenia Justina. Nie szuka ani sensacji, ani miejsca na krytykę: opinię czytelnicy będą mogli wyrobić sami, zwłaszcza że wyraźnie widać, w których momentach autor stara się wytłumaczyć swojego bohatera, zasugerować, że rozumie potrzebę odejścia od schematów i - nawet - nieliczenie się z bliskimi. Bo Justin Alexander nie ogląda się na innych. Za to może inspirować - niektórzy chcą brać przykład z tego, co inni wezmą za niefrasobliwość lub infantylizm. "Zagubiony w Dolinie Śmierci" to prezentowanie jednej postawy podlegającej skrajnie różnym ocenom ze strony odbiorców.

Ale kiedy Harley Rustad upora się z biografią, przechodzi do tematu niewyjaśnionego - do sprawy zaginięcia w Dolinie Parwati. Tu już nie ma miejsca na hołdowanie wolności i na gloryfikowanie życia z dala od cywilizacji - tu trzeba rozwiązać detektywistyczną zagadkę, i to w miarę szybko, bo giną kolejni ludzie spragnieni przygód. Nie wiadomo, kto z zaginionych w Dolinie Śmierci faktycznie stracił życie, a kto zdecydował się na porzucenie dotychczasowej tożsamości i ucieczkę od problemów, kto stracił zdrowie lub pamięć i nie jest w stanie wrócić mimo poszukiwań. Parwati ma swoją mroczną stronę i pojawiają się kolejne scenariusze wymagające analizy i opracowania - tyle że zrozpaczeni bliscy potrzebują konkretów i pewności, a nie przypuszczeń.

Ta opowieść - pokazanie grozy pustkowia przez pryzmat prywatnego dramatu - to reportaż dla tych, którzy cenią sobie książkową adrenalinę. Harley Rustad zna zapotrzebowanie rynku na literaturę górską - i o ten motyw tylko odrobinę zahacza - bardziej interesuje go jednak przejście śladem zaginionych. Nie może znaleźć jednoznacznej odpowiedzi na najważniejsze pytanie, ale udaje mu się zaintrygować czytelników.