Mary Beth Keane: Poproś jeszcze raz

Agora, Warszawa 2022.

Przeszłość

Jest to powieść psychologiczna w najlepszym znaczeniu tego słowa, wypełniona dylematami i międzyludzkimi komplikacjami. Mary Beth Keane podąża za dwojgiem ludzi, którzy próbują ułożyć sobie życie razem - mimo rozmaitych przeciwności losu. Kate i Peter chcą być razem. Wychowywali się obok siebie i czują się ze sobą najlepiej. Przyjaźń przeradza się w głębsze uczucie i w świadomość, że wspólnie uda im się pokonać wszystko, co złe. Nawet gdyby istniały lepsze opcje, Kate i Peter wybraliby siebie - nie szukają mocnych wrażeń, wystarczy im potęga przywiązania i świadomość, że mogą na siebie liczyć. Bez względu na to, co stanie się w ich codzienności, zapewniają sobie wzajemnie azyl. A do przejścia mają wyjątkowo trudne chwile: matka Petera jest chora psychicznie i pewnego dnia doprowadza do nieszczęścia. Minie sporo czasu, zanim bohaterowie na nowo odnajdą drogę do siebie i spróbują razem poszukać szczęścia. Budowanie wspólnego domu z mroczną przeszłością to szereg wyrzeczeń i lekcja cierpliwości. To, co omawiane, staje się równie ważne jak to, co przemilczane. A przecież Anne jest w pobliżu i chociaż nie może spotykać się z przedstawicielami młodszego pokolenia, czeka na zgodę i możliwość poznawania bliskich po latach.

Mary Beth Keane proponuje książkę, w której nie ma dobrych rozwiązań. Wszystko, co składa się na normalność bohaterów, przeciętnemu odbiorcy wyda się mocno pogmatwane i wypełnione niepotrzebnymi traumami. Jednocześnie raz podjęte decyzje wpływać będą na późniejsze wybory w sposób nie do przewidzenia, co oznacza, że czytelnicy będą raz po raz zaskakiwani kierunkami rozwoju fabuły. Wielopoziomowa historia oznacza nie tylko przedstawienie procesu budowania związku na przekór wszystkim - jest też studium dojrzałości w jej niedoskonałej odsłonie. Autorka podąża za bohaterami, żeby sprawdzać, w jakiej kondycji są podczas zwykłych zajęć i nieznaczących pozornie spotkań, odkrywa ich prawdziwą tożsamość w chwilach, gdy stają się najbardziej bezradni. Nie zadaje pytań o cele życiowe i o sens podejmowanych przedsięwzięć, pozwala, żeby wybrzmiała każda najdrobniejsza sytuacja. To z nich układać się będą portrety psychologiczne, trafne obserwacje, które zamieniają się w sedno opowieści. Mary Beth Keane nie chce proponować powtarzalnych scenek rodzajowych, stawia na zadawanie trudnych pytań i na analizowanie psychologicznych aspektów sytuacji granicznych. Sięga po sceny rodem z thrillera po to, żeby zamienić je na kojący obraz poszukiwania zwyczajności w skrajnie niesprzyjających warunkach.

"Poproś jeszcze raz" to książka, w której nie tylko ekstremalne doświadczenia przyciągają. Mary Beth Keane wybiera zrównoważoną narrację, wypełnianą detalami: koncentruje się na nieuchwytnych zachowaniach postaci i w ten sposób może uwiarygodnić bohaterów bez względu na otoczenie. Odwaga w kreowaniu fabuły w połączeniu z wygaszaniem amplitudy uczuć to przepis na odejście od schematycznych czytadeł - w tej powieści można się zatracić dzięki jej oryginalności.