Rebis, Poznań 2019.
Ukryte
Zwolennicy teorii spiskowych mogą już zacierać ręce, przynajmniej część krążących w społeczeństwach przekonań po tej książce zapewne się wyjaśni. Co więcej, niektóre „zakulisowe umowy” mają już naprawdę długi żywot i zdążyły narobić sporo zamieszania na rynku. Problem w tym, że ich świadomość niczego by nie zmieniła: pozwoli natomiast na wyjaśnienie pewnych zjawisk. Jacques Peretti przygląda się zaledwie kilku wydarzeniom światowej rangi i tłumaczy odbiorcom strategie biznesowe. Jako dziennikarz śledczy, poszukuje tematów nośnych i bez trudu je znajduje. Każdą zakulisową umowę opatruje metryczką – na początku rozdziału znajduje się krótki opis: kto, po co, gdzie i kiedy zawarł tajny sojusz, czytelnicy nie będą zatem czekali na rozwiązanie kryminalnej zagadki, mogą za to zagłębić się w szczególnie pasjonujące ich tematy. Zresztą cały tom warty jest lektury, bo Peretti z tonu sensacyjności rezygnuje i stawia na rzetelne tłumaczenia. W związku z tym nawet jeśli samą umową nie wstrząśnie czytelnikami – może czymś zaintrygować albo podsunąć zestaw materiałów do przemyślenia.
Zaczyna się chronologicznie, ale jednocześnie tak, żeby przyciągnąć odbiorców. O spisku związanym ze skracaniem żywotności żarówek słyszał już chyba każdy, temat zresztą co pewien czas w różnych okolicznościach powraca – a rozszerza się na sprzęty domowe i urządzenia, które psują się niemal natychmiast po upływie terminu gwarancji. Wszystko ma swój początek w latach trzydziestych, kiedy to szefowie wielkich koncernów podpisali porozumienie dotyczące ograniczania żywotności produktów i wykluczania z rynku firm, które nie przestrzegałyby tych ustaleń. To porozumienie staje się punktem wyjścia dla autora – do snucia narracji na temat kultu nowości. Przeskakuje od lat 30. do przedsięwzięć Apple'a czy do zakupoholizmu, żeby uświadomić czytelnikom, jak dawna umowa zmieniła ich sposób podejścia do konsumpcjonizmu. Dwa kolejne rozdziały wydają się jeszcze bardziej przerażające, bo dotyczą ludzkiego zdrowia – najpierw analizuje autor motyw „otyłości” (jeszcze sprzed czasów, w których diety stały się modne), a następnie dążenie do wmówienia społeczeństwu, że potrzebuje leków bez recepty na każde wyimaginowane nawet schorzenie. Z kolei przejście na płatność elektroniczną (bezgotówkową) ma wymiar psychologiczny, nie mówi się głośno o tym, że klienci mniej się kontrolują podczas płacenia kartą niż kiedy muszą fizycznie rozstawać się z gotówką – to bardzo ciekawy i nierozpowszechniony jeszcze przesadnie temat. Im dalej w książce, tym bardziej oddala się też autor od przeciętnego człowieka, pokazuje już kwestie związane z rajami podatkowymi, globalizacją, finansami na wielką skalę, ale też – z robotami, które mają zastąpić człowieka. To, siłą rzeczy, będzie robić mniejsze wrażenie, więc też układ książki został wymyślony tak, żeby zwykłych odbiorców do lektury przyciągnąć. Jacques Peretti pisze ciekawie i podsuwa odbiorcom rozwiązania, na które sami by prawdopodobnie nie wpadli, opowiada zajmująco i umożliwia obserwowanie przemian, których wszyscy jesteśmy świadkami – chociaż raczej nieświadomie.
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz