Tess Sharpe: Dziewczyny, którymi byłam

Must Read, Media Rodzina, Poznań 2023.

Napad

Tess Sharpe nie bawi się w subtelności. Powieść "Dziewczyny, którymi byłam" to ostra powieść sensacyjna dla młodzieży - książka, w której parasol ochronny nad bohaterką pozwala na zrealizowanie scenariusza "zabili ją i uciekła", ale zmusza do poświęceń i przeżyć, które nie pozostają bez wpływu na psychikę. Nora to nastolatka, która właśnie odkrywa, kim jest: rozstała się z chłopakiem (wcześniej swoim najlepszym przyjacielem) Wesem, bo ten nakrył ją w łóżku z Iris, dziewczyną, która stała się dobrą przyjaciółką obojga. Nie zaprzepaściło to jednak możliwości porozumienia, zwłaszcza że cała trójka staje się zakładnikami w napadzie na bank. Dwóch mężczyzn - Czerwony Daszek i Szary Daszek - próbuje dostać się do skrytek bankowych znajdujących się w piwnicy. W tym celu musi zwabić do banku dyrektora oddziału. Zastraszeni (i częściowo ranni) ludzie, przypadkowi klienci, nie mają pojęcia, co robić. Tylko Nora jest w stanie opracować plan działania. Wzywa siostrę hasłem, które sprawia, że Lee poruszy niebo i ziemię, żeby przybyć z odsieczą. Ale sama też musi zacząć coś robić, żeby wesprzeć nadciągającą pomoc. Nora wie, jak działać pod presją - przeżyła już tyle, że nic jej nie zdziwi. A wszystko za sprawą wyjątkowo toksycznej matki. Od najmłodszych lat Nora uczona jest tego, by udawać kogoś, kim nie jest. Przebiera się i gra - w relacjach z kolejnymi mężczyznami, jakich jej mama wybrała sobie na cel. Nora pozwala na zbliżenie się do nieufnych ludzi, znalezienie z nimi nici porozumienia: każdy zaufa niewinnie wyglądającemu dziecku. Nikt nie wie, że to dziecko przeszło już znacznie więcej niż wytrzymałby niejeden dorosły. A ponieważ matka Nory porusza się w szemranym światku, prędzej czy później trafi na przestępców, których należy się bać. I tak Nora pozna różne rodzaje krzywd, jakie dorośli mogą wyrządzić dziecku. A to ją ukształtuje na całe późniejsze życie.

Wes też jest poraniony - złe wspomnienia pozwalają mu zbudować z Norą porozumienie, a jeśli nikt nie spieszy z pomocą, przyjaciele poradzą sobie sami. Teraz jednak wszystkie złe doświadczenia mogą zaprocentować w opracowywaniu planu ratunku. Nora nie boi się wyzwań: może przeczołgać się kanałem od klimatyzacji, żeby zapewnić bandytom to, czego potrzebują. Może też zdradzić im swoją tożsamość, żeby uświadomić, jak cenną jest zdobyczą - i zapewnić sobie szansę na przetrwanie. Ale trzeba będzie czegoś więcej, żeby wygrać tę potyczkę. Tu w zasadzie nie bierze się jeńców: walki są brutalne i nie da się kierować sumieniem, jeśli chce się przetrwać. Najsłabszy przegra - być może także walkę o życie. W tym wszystkim Tess Sharpe znajduje jednak miejsce na subtelności: nakreśla uczucie łączące dwie dziewczyny, fascynację tym, co definiuje Iris, zrozumienie i wybaczanie. Wes staje się prawdziwym przyjacielem, na którym można polegać - zresztą i on już jest na dobrej drodze do znalezienia szczęścia w miłości. Jakby tego było mało, autorka przemyca wiadomości o endometriozie - czytelniczki mogą w przypadłościach Iris odnaleźć swoje doświadczenia okołomenstruacyjne i zastanowić się nad wykonaniem odpowiednich badań. Także osoby, które doświadczają przemocy domowej mogą znaleźć wsparcie dzięki podpowiedziom autorki - a przecież to wszystko odbywa się na marginesie ciekawej i wciągającej lektury. Tess Sharpe opowiada o tym, co dzieje się w placówce bankowej, przerywając narrację zapiskami z akcji ratunkowej. Do tego dokłada też retrospekcje - na czarnych stronach (które bardzo zwracają uwagę na książkę) pojawiają się opowieści o dziewczynach, którymi kiedyś była Nora. I o źródłach ich traum. Bardzo ciekawie została ta powieść stworzona i z pewnością nastolatki wciągnie.