Bill Eddy: 5 typów osobowości, które mogą zniszczyć ci życie

Znak, Kraków 2021.

Pretensje

Podczas gdy wielu autorów skupia się na temacie osób wysoko wrażliwych i ich funkcjonowaniu w społeczeństwie nieakceptującym potrzeby dystansu, Bill Eddy postanawia sprawdzić, dlaczego niektórzy lubią doprowadzać do ciągłych konfliktów i sporów. „5 typów osobowości, które mogą zniszczyć ci życie” to opowieść w pół drogi do psychopatycznych charakterów, a także zestaw przestróg na temat osób wysoko konfliktowych. To jednak bardziej książka psychologiczna niż poradnik i poszukiwanie recepty na funkcjonowanie w społeczeństwie. Autor sięga po wady typów narcystycznych, borderline, socjopatów, paranoików i historioników. Bierze pod uwagę typowe zachowania takich ludzi, miejsca lub zawody, w jakich najczęściej można ich spotkać. Analizuje konkretne scenki i przytacza schematy działań, tak, żeby uświadomić czytelnikom, jak unikać pułapek. Definiuje rodzaje wypowiedzi oraz emocje wykorzystywane przez te typy osobowości wysoko konfliktowych, podsuwa rozwiązania pozwalające zredukować kontakty, a jeśli to nie jest możliwe – omawia metody postępowania z konkretnym typem osobowości. Wie doskonale, że ludzie nie są w stanie zmienić swoich bliskich i jeśli w grę wchodzi osobowość wysoko konfliktowa – czeka ich sporo pracy nad relacją. Uczy, jak stawiać granice i jak reagować na zachowania niepożądane, co robić, a czego w żadnym wypadku nie mówić. Jeśli nie ma wyjścia – przekonuje do konieczności kończenia relacji. Stawia na scenki z życia, wyraziste i ważne dla czytelników, bo pokazujące kolejne zasady w życiu osób wysoko konfliktowych i ich otoczenia. Nie wywołuje fałszywej nadziei, że można w takiej sytuacji pomóc albo coś naprawić: dba o ochronę odbiorców (jeśli jednak oni sami są osobami wysoko konfliktowymi, pozostaje autor przy uświadamianiu problemu, od czasu do czasu wprowadzając drobne uwagi poradnikowe).

Wszystko opiera się tutaj na obserwacjach i na życiowych ocenach. Bill Eddy tłumaczy, w jaki sposób funkcjonują osoby wysoko konfliktowe, ale nie ma zamiaru ani ich usprawiedliwiać, ani dawać przyzwolenia na krzywdzące innych postawy. Jest w swojej narracji dość surowy (chociaż, oczywiście, stara się zachować obiektywne spojrzenie). Porusza bardzo trudny temat, ale może też zainteresować czytelników. Zwraca uwagę na osobowości już w psychologii znane i opisane – jednak od innej strony, ze względu na funkcjonowanie w szerszym gronie. Tutaj liczy się to, jak wysoko konfliktowi wpływają na swoje otoczenie, jak dążą do realizacji własnych celów i jak niszczą bliskich. Autor podkreśla zachowania i postawy, na które nie można wyrażać zgody, rezygnuje z poprawności politycznej, kiedy w grę wchodzi zakłócanie spokoju. Przypomina, że o wysoko konfliktowym sposobie życia świadczą między innymi ciągłe awantury czy chęć do procesowania się, szukanie okazji do awantur oraz prowokowanie innych. Pozwala jednak zrozumieć, komu i do czego są potrzebne podobne reakcje. „5 typów osobowości, które mogą zniszczyć ci życie” to książka, która jest jednocześnie przestrogą i wskazówką, pomaga lepiej zorientować się w zasadach ludzi łamiących reguły życia społecznego. Napisana prostym językiem, przystępna i uporządkowana – bardzo się przyda zwłaszcza tym, którzy w swoim otoczeniu mają osoby wysoko konfliktowe i nie wiedzą, jak sobie z nimi poradzić.