Rebis, Poznań 2018.
Specyfika kontaktów
Ten potężny podręcznik dotyczący kontaktów międzyludzkich został przygotowany na podstawie… trzynastego wydania na rynku amerykańskim, łatwo więc sobie wyobrazić, jaką rangę ma ta publikacja i dla ilu badaczy stała się istotnym punktem odniesienia. Trzej profesorowie psychologii postanowili tutaj rozpisać na części pierwsze każdy aspekt komunikacji i teraz proponują odbiorcom zbiór reguł, definicji oraz ustaleń pokazujących, jak zmieniają się układy sił w rozmowach i jak wpływać na innych.
„Relacje interpersonalne” to publikacja, która nie nadaje się na rozrywkową lekturę. Zdarzają się książki psychologiczne napisane językiem popularnonaukowym, ale ta do nich nie należy: prawie każde zdanie podparte zostało wtopionym w tekst adresem bibliograficznym, stałym punktem wywodów są odwołania do autorytetów, rozmaitych teorii i koncepcji, wiele tu regułek, definicji i rozważań. Autorzy są raczej ostrożni w dobieraniu przykładów, najpierw chcą dostarczyć czytelnikom solidna podbudowę teoretyczną – kto ma za sobą zajęcia z psychologii, z łatwością się w tym odnajdzie, zwykli czytelnicy raczej nie dadzą sobie rady z hermetycznym dyskursem. Wywody nie tylko przecinane są nazwiskami badaczy, ale też rozmaitymi tabelami i wykresami, które porządkują wiadomości ale nie mają poradnikowego przeznaczenia, nie da się ich zastosować w autoanalizach. Kolejnym czynnikiem utrudniającym masowemu odbiorcy lekturę staje się szczegółowość: komunikacja międzyludzka rozłożona na czynniki pierwsze oznacza osobne studia nad każdym etapem relacji. Strukturalistyczna konstrukcja książki ot w tym wypadku dobre rozwiązanie, wprowadzające ład w ustalenia – są tu trzy części obejmujące w sumie dwanaście rozdziałów, a każdy rozdział rozbij się jeszcze na osobne aspekty rozpisywane na kilka punktów. Już wielopiętrowy spis treści pokaże, jak rozległy obszar badają autorzy. Lekturę rozbijają dodatkowe ramki z przykładami, wyciągami z badań czy komentarzami. Dla ceniących sobie interaktywność pojawiają się tu testy psychologiczne, ale też „quizy, sposoby sprawdzania wiedzy – swoiste egzaminy i ćwiczenia. Czytelnicy mogą przekonać się, czy zapamiętali najważniejsze pojęcia i ewentualnie wrócić do definicji dzięki odsyłaczom. Autorzy zakładają więc pracę samodzielną i robią wszystko, żeby zapewnić zainteresowanym jak najpełniejsze uchwycenie problemów .Czasem trochę brakuje rozwinięcia „poradnikowego”, choćby wybranych tematów – w rozdziale o komunikacji niewerbalnej można było położyć większy nacisk na przykłady i wysyłane pozasłowne komunikaty. Być może jednak autorom zależy bardziej na ujednoliceniu zawartości kolejnych części tomu – albo na uniknięciu skojarzeń z publikacjami kioskowymi.
„Relacje interpersonalne” to książka, która także swoim rozmiarem rzuca się w oczy. Nic dziwnego: przy chęci zarejestrowania aktualnego stanu badań i przy tak rozległym zagadnieniu, podręcznik się rozrasta – a nie da się przecież zrezygnować ani z obszernej bibliografii, ani ze słownika pojęć. Materiały graficzne zostały tu dobrze dobrane – przede wszystkim są tu wykresy i schematy ułatwiające zapamiętywanie, albo zdjęcia przy przykładach filmowych – ale pojawią się również całe serie rysunków satyrycznych, które najlepiej oddają istotę problemu lub w prosty sposób pokazują czytelnikom sfery nieporozumień.
Może być ta publikacja wykorzystywana w procesie samorozwoju – ale takie podejście wymagać będzie ogromnego nakładu pracy i pewnego poziomu wiedzy, odbiorcom wówczas zabraknie zdecydowanie poradnikowych wyliczeń i wskazówek. Jednak dla tych, którzy chcą dowiedzieć się jak najwięcej o kontaktach międzyludzkich, „Relacje interpersonalne” staną się ważnym zestawem wiadomości i odkryć.
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz