Magda Nowicka Chomsk: Poradnik młodych górzystów

Media Rodzina, Poznań 2025.

Wyprawa

W zasadzie dlaczego by nie wpajać zachowań związanych z wyprawami górskimi już od najmłodszych lat? Magda Nowicka Chomsk postanawia nauczyć dzieci odpowiedzialności – nie tylko po to, żeby wychować z nich świadomych taterników, ale też po to, żeby podczas wakacji lub ferii mogły czuwać nad bezpieczeństwem całej rodziny. Bo przecież podstawy, które są prezentowane w tomie „Poradnik młodych górzystów” niektórym dorosłym wydają się przesadą – tymczasem góry rządzą się swoimi prawami i nie można ich ignorować.

„Poradnik młodych górzystów” to tom duży i dość obszerny jak na książki dla najmłodszych, a do tego oczywiście bogato ilustrowany – jednak ogrom ilustracji nie wyklucza sporej liczby wskazówek i przestróg. Kilka razy autorka przytacza drobne legendy z górskich terenów, mówi, skąd biorą się góry (dzieci mogą nawet to zjawisko za pomocą prostego doświadczenia zaobserwować w warunkach domowych), wylicza niezbędny ekwipunek, który trzeba zawsze mieć przy sobie – niezależnie od tego, jak bardzo ufa się swojemu smartfonowi. Ponazywa fragmenty górskich łańcuchów, opowie o schroniskach i o metodach nocowania, o śmieciach w górach (nie ma możliwości zostawiania ich na szlakach) i o nawigowaniu po górach. Będzie tu mowa i o pogodzie, i o ubraniach dostosowanych do nagłych zmian warunków atmosferycznych. Autorka przybliża dzieciom wiadomości o gatunkach zwierząt napotykanych w pobliżu szlaków i uczy odczytywania map. Oswaja z charakterystycznymi pejzażami i opowiada o zwyczajach – tak, żeby wpoić dzieciom najlepsze zachowania i wartości, żeby nie zginęło to, co świadczy o wyjątkowości gór. Pomija tematy, które stają się już ogromnym wynaturzeniem czy nadużyciem, skupia się na tym, co przyjemne, warte ocalenia i przekazywania następnym pokoleniom. Dzięki takiemu przygotowaniu łatwiej jest zrozumieć, dlaczego tak wielu ludzi chce spędzać czas w górach, albo w ogóle wiąże swoje życie z nimi.

Każda rozkładówka to temat do przeanalizowania i do zapamiętania. Przejrzysta forma sprawia, że znacznie łatwiej będzie odbiorcom zorientować się w najważniejszych wiadomościach i przyswoić je. Nie ma tu przestrzeni na dyskusje czy podważanie wiadomości – „Poradnik młodych górzystów” to książka cenna i nastawiona na nauczenie młodego pokolenia właściwego – bezpiecznego – zachowania w górach. Oczywiście każdy, kto jest zainteresowany tematem, będzie go później pogłębiać – na razie jednak warstwa praktycznych informacji to coś, co zapewni sporo refleksji czytelnikom. Jeśli ktoś nie jest pewny, czy góry to właściwy wybór, po takiej lekturze może nabrać przekonania do górskiej turystyki, albo wręcz przeciwnie. Magda Nowicka Chomsk sama jest zafascynowana górami, ale zdaje sobie sprawę, że być może nie każdy będzie w stanie zastosować się do przedstawianych tu uwag. Podsuwa jednak czytelnikom bardzo ważny zestaw wiadomości. Przyczynia się do zwiększenia świadomości i w perspektywie również – zwiększenia bezpieczeństwa w górach. Można czytać tę książkę jako poradnik, można też po to, żeby snuć marzenia o wyprawach w przyszłości. Ważne, żeby po nią sięgać i zapoznawać się z istotnymi treściami.