piątek, 9 grudnia 2022

Marta Maruszczak: 166 ciekawostek o mózgu

Nasza Księgarnia, Warszawa 2022.

Zabawa wiedzą

Marta Maruszczak zadaje 166 pytań dotyczących pracy mózgu. Nie zawsze są to kwestie, które przyszłyby do głowy dzieciom - odbiorcom potężnego tomu. Tym lepiej: będzie można odkrywać tę książkę po kawałku i chłonąć wiadomości. "166 ciekawostek o mózgu" to lektura wyjątkowa - podporządkowana celom edukacyjnym, ale również w pewnym wymiarze rozrywkowa. Coś dla ambitnych dzieciaków, które chciałyby jak najwięcej dowiedzieć się o tym, jak funkcjonują ludzie - i dlaczego. Rytm pytań wyznacza tu kierunki poszukiwań badawczych, ale autorka wcale nie kieruje się dziecięcą logiką. Wytycza szlaki, jakich mali odbiorcy sami by nie znaleźli, już w pytaniach podsuwa im dawkę wiedzy, której nie mieli. Dalsza część każdej strony jest popularyzatorskim rozwinięciem sformułowań pojawiających się w pytaniach. Marta Maruszczak stara się jak najpełniej wyjaśniać kolejne zagadnienia - językiem przystępnym i zrozumiałym dla wszystkich. Wplata do tego garść pouczeń czy wskazówek, ale nie męczy czytelników przesadnymi pedagogicznymi zabiegami - raczej szuka możliwości obiektywnego i spokojnego przedstawiania faktów. Korzysta również z pytań retorycznych i chwytów podtrzymujących uwagę dzieci - chociaż założenie lekturowe nie pozwala się tu nudzić. Bo książka została przygotowana nie tak, by czytać ją od deski do deski, a tak, żeby wybierać sobie pojedyncze hasła, najlepiej na chybił trafił, a następnie zapoznawać się z tym, co przyniesie autorka. Pytania są ponumerowane, można zatem wybierać kolejne liczby albo otwierać tom w przypadkowych miejscach - i odhaczać te, które już trafiły dzieciom do przekonania. Mózg ogląda się tutaj z różnych stron i różnych perspektyw, czasami - jako obiekt badań uczonych, innym razem jako efekt działań w historii (są tu odwołania do starożytnych medyków i do zachowań, które dzisiaj budzą ciekawość, a dawniej stanowiły element codzienności). O szmatkach w głowach mumii, o dietach, o odróżnieniu Wojtka od jego laptopa, o prądzie w mózgu, o powtarzaniu, o emocjach i uczuciach, o leworęczności, o wyzwaniach, o nagrodach, o rzekomych różnicach między mózgami kobiet i mężczyzn - autorka sięga po obiegowe opinie i po mity, które należy rozpracować, żeby dzieci nie miały wątpliwości, co jest naleciałością kulturową albo efektem bezpodstawnych wierzeń poprzednich pokoleń. Odpowiedź na zadane w tytule podrozdziału pytanie rozbudowywana jest za każdym razem o zestawy ciekawostek i o nawiązania do odkryć uczonych - mózg pojawia się w różnych odsłonach, a książka zamienia się w zbiór prawd o człowieku jako takim - pomaga zrozumieć funkcjonowanie każdego i rzuca nowe światło na niektóre reakcje. Marta Maruszczak opowiada bardzo zajmująco, jest w stanie przyciągnąć dzieci i zapewnić im rozrywkę, a przy okazji wprowadzić do ich świadomości sporo informacji. Szuka tematów, które przykują uwagę i zamienią się w atrakcyjne hasła - w ten sposób zachęca dzieci do czytania. Książka jest duża i wpisuje się w szereg publikacji edukacyjnych poświęconych człowiekowi. To propozycja dla wszystkich dzieci, które lubią zadawać pytania i gromadzić wiadomości. O mózgu można pisać bez końca, a autorka stopniowo wprowadza odbiorcom nowe pojęcia i hasła, które mogą się przydać choćby w szkole i przy odrabianiu lekcji. Zaprasza też do zainteresowania się ludzkim mózgiem, do wyszukiwania kolejnych informacji i do prowadzenia własnych obserwacji - testowania podawanych tutaj ciekawostek. "166 ciekawostek o mózgu" to książka, która zapewnia dobrą rozrywkę i zaangażowanie czytelników - chociaż nie może być traktowana jako publikacja przygotowana wyłącznie dla przyjemności odbiorców, zasługuje na uznanie.

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz