Carlos Ruiz Zafón: Miasto z mgły

Muza SA, Warszawa 2021.

Popis

Carlos Ruiz Zafón popularność zdobył dzięki opowieściom tworzonym z rozmachem, precyzyjnej i plastycznej narracji i odważnym - ale przekonującym fabułom. Znalazł sposób na zdobycie uznania szerokich grup odbiorców za sprawą odpowiednich proporcji składników w prezentowanych historiach. Są tu zagadki do rozwiązania, sekrety, silne uczucia i wyznania bohaterów nietuzinkowych, są zawiedzione oczekiwania i poważne zagrożenia. A wszystko to przedstawia autor językiem barwnym - chociaż nieprzezroczystym. Okazało się, że takiej właśnie literackości brakuje dzisiejszym opowieściom - Zafón jednak radził sobie znakomicie z samym zapraszaniem do świata wyobraźni. Udawało mu się od razu zaintrygować odbiorców, tak, żeby nie chcieli już odkładać lektury. W pełni zasłużony sukces na rynku sprawił, że teraz można spokojnie zaoferować czytelnikom zbiór, który niekoniecznie ich ucieszy, ale zwłaszcza nowym grupom odbiorców pokaże, dlaczego sięgać po powieści Zafóna. Dla fanów to pożegnanie z autorem. Zbiór opowiadań zwraca uwagę przede wszystkim na sposób postrzegania świata (wyobraźniowego) przez Zafóna i na jego pomysłowość. Tu można docenić metody rozbudzania ciekawości, konstruowania intrygi i charakterów, które zachęcają do śledzenia akcji. Zafón świadomie stosuje rozkład wiadomości potrzebnych czytelnikom i operuje sekretami na przemian z zestawem uczuć. Niemal natychmiast przekonuje do śledzenia historii, bazując na skłonnościach ludzi do podglądania innych oraz na samych komplikacjach u bohaterów. Tu wszystko może się zdarzyć.

Autor sięga po rozmaite gatunki. W małych formach trochę eksperymentuje, trochę ćwiczy, trochę - sygnalizuje, co można znaleźć w powieściach i dlaczego. Tworzy prozę angażującą - nawet jeśli akcję zamyka na kilku stronach, nie pozostawia odbiorców obojętnymi. Wykorzystuje nie tylko genologiczne poszukiwania, ale również modyfikacje w obrębie stylistyki. Tak, żeby móc podsunąć czytelnikom za każdym razem coś nowego - bez rezygnowania z indywidualnych rozwiązań. U Zafóna przeniesienie w świat sekretów oraz zamiłowanie do książek pozwalają zachęcić lubujących się w gęstych historiach. Tu najbardziej liczy się precyzja. Zafón nie pisze opowiadań jako wprawek warsztatowych, nie potrzebuje ćwiczeń z kreatywności. Udowadnia pisarski kunszt w każdym opowiadaniu z osobna.

Można traktować "Miasto z mgły" jako przegląd chętnie stosowanych przez autora rozwiązań, albo jako zaproszenie do lektury powieści. Dla fanów to ostatnie spotkanie z Zafónem, odbiór tomu może zatem wyglądać inaczej. Zestaw drobnych historii charakteryzuje się niezwykłą synestezyjnością, przekonującymi sekwencjami obrazów i niemal filmowymi scenariuszami. Zafón wiedział, jak zawładnąć zbiorową wyobraźnią. Połączył w książce rozrywkowość i literaturę piękną, zapewniając czytelnikom urozmaicone wrażenia. Tutaj można bardzo szybko wkroczyć w przestrzeń, za którą Zafón jest powszechnie ceniony. Ta książka dla jednych będzie końcem lekturowej przygody z Zafónem, dla innych - początkiem (to dla nich w klauzuli tomu pojawia się zestaw wycinków cytatów z recenzji). "Miasto z mgły" przypomina, że nawet przy dominacji stylistyki pop na rynku łatwo jest znaleźć miejsce na ambitniejsze literacko opowieści.