wtorek, 18 grudnia 2012

Václav Čtvrtek: Rumcajs (audiobook)

Świat Książki, Warszawa 2012.

Opowieść z lasu

Kto pamięta, że Rumcajs na początku był szewcem – i to znakomitym fachowcem? Gdyby nie obraził majestatu pewnej nogi, nie musiałby porzucać wygodnego życia rzemieślnika. Ale że popadł w niełaskę i został wygnany z Jiczina, stał się rozbójnikiem, chyba najsłynniejszym rozbójnikiem z bajek. Teraz przygody Rumcajsa będą dostępne nawet dla dzieci, które nie są jeszcze biegłe w czytaniu – Świat Książki proponuje bowiem serię audiobooków o bohaterze, który kiedyś pojawiał się i w dobranockach. Sergia przygotowana została na podstawie historii Václava Čtvrtka, a o przygodach Rumcajsa czyta Wiktor Zborowski – co sprawia, że i dorośli mogą wciągnąć się w słuchanie. Zwłaszcza że im najłatwiej będzie odkrywać drugie dno opowieści.

Pierwsza część, zatytułowana po prostu „Rumcajs” wprowadza maluchy w oryginalny świat krnąbrnego bohatera, rozbójnika, który chce czynić dobro i jednocześnie zawsze przeciwstawia się władzy. Rumcajs odnajduje swoje miejsce w jaskini, w lesie Rzaholec. Kocha zwierzęta, opiekuje się słabszymi i nie robi nikomu krzywdy. Jeśli musi stanąć do walki, pokonuje przeciwników z baśniowego świata sprytem i pomysłowością, jeśli ktoś próbuje skrzywdzić Rumcajsa – dostanie odpowiednią nauczkę. Nie zmienia tego nawet wojenna zawierucha i próba wykorzystania Rumcajsa jako armaty w walce o Jiczin – a sam bohater do listy wrogów może poza kolejnym księciem panem i księżną dopisać i cesarza. Piołunowa zemsta to przecież popis absurdalnego humoru autora, a i dowód na niepospolitość bohatera, który swoją strzelbę nabija żołędziami, a gdy ma zrabować odrobinę soli do zbójnickiej siedmiokrotnej polewki – woli na nią zapracować w dość nietypowy sposób. Rumcajs przeżywa rozmaite przygody i chociaż dla wszystkich punktem wyjścia jest spokojna jaskinia w rzaholeckim lesie – bajki niekiedy poruszają tematykę ogólnoświatową. Ich wymowę łagodzi absurd i żart – a jednak dorośli odkryją tu wyraźny sprzeciw wobec wojen i niesprawiedliwości rządzących.

W „Rumcajsie” na scenę wkracza też Hanka, żona sympatycznego rozbójnika i utrapienie feministek. Bo Hanka sprząta, pierze, gotuje i jest z tego powodu szczęśliwa. Nie może uczestniczyć w męskich pracach (to odbiera mężczyźnie siłę), więc dodaje mężowi otuchy pięknym uśmiechem. Jest uległa i posłuszna, dba o piękno (czesze brodę Rumcajsa grabkami), ale kiedy bohater znajdzie się w niebezpieczeństwie, bez wahania rusza na pomoc. To dzięki jej pomysłom Rumcajsowi udaje się wydostać z największych tarapatów. A jednocześnie Čtvrtek odmalowuje niestereotypowy obraz pięknej miłości, wolnej od nudy i schematów. Hanka to dobra i gospodarna żona, wsparcie dla rozbójnika Rumcajsa.

Każdy rozdział historii rozpoczyna się tytułem, który zdradza finał – to zabieg pozwalający rozbudzić ciekawość najmłodszych. Nie jest bowiem najważniejsze, czego Rumcajs dokonuje, ale – jak to robi. Tu nie ma miejsca na przewidywalność, bo w doskonale skomponowanym świecie rządzą inne prawa. Bajki są ciepłe i pełne humoru, wolne od agresji i przemocy (choć przecież nie od zła), a ze względu na specyficzny koloryt lokalny – niepowtarzalne i atrakcyjne dla dzieci. Kulturowo Rumcajs żyje w zupełnie innej przestrzeni niż bohaterowie dzisiejszych bajek – to przyczyni się do rozwijania u dzieci wyobraźni oraz wrażliwości. Fakt, że Wiktor Zborowski bezbłędnie interpretuje czytane teksty sprawi, że z przyjemnością będzie się słuchać czterogodzinnego nagrania.

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz